Hundo | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||
Hundo estas mamulo el la familio de kanisedoj (Canidae), same kiel lupoj, vulpoj, kaj kojotoj. Kutime, la vorto hundo estas uzata en la signifo de dom-hundo (Canis familiaris aŭ Canis lupus familiaris). Hunda bleko nomiĝas bojo. La vorto hundo origine venis el la germana kaj parencaj ĝermanaj lingvoj (germane, dane, svede kaj norvege Hund, angle hound). Hundoj kutime estas konsiderataj subspecio de lupoj.
Hundoj estis la unuaj bestoj aldomigitaj de la homoj. La prahundo estis ĉashundo en paleolitika homa socio, kiu ankoraŭ ne praktikis agrikulturon. Homoj kaj hundoj ofte havas fortajn emociajn ligojn unu kun la alia. Nuntempe, do, hundoj estas tre popularaj hejm-bestoj, sendepende de utileco, sed ankoraŭ ankaŭ estas uzataj kiel laborbestoj.
La diferencoj inter hundaj rasoj estas enormaj, laŭ grando, ekzemple inter ĉivavo kaj dogoj, koloroj el blanko tra ĉiuj brunoj al nigro sen forgesi la ornamitajn dalmatajn, rapideco, kapablecoj, ktp. Homoj kreis, kombinis, kaj miksis diversajn rasojn laŭ la intenco havi hundojn por diversaj utiloj. Tiel estas hundoj por ĉaso (serĉado, flugigado, predokolektado, atakado, ktp.), gregogardado (ŝafkolektado, kondukado, predantodetektado, alarmado, ktp.), transportado, kurado, blindulgvidado, akompanado, ktp.
Oni supozas, ke estas ĉirkaŭ 400 milionoj da hundoj tutmonde. Ili loĝas ĉie ajn, kie loĝas ankaŭ homoj, kaj ankaŭ sendepende de homoj post resovaĝiĝo. En Aŭstralio kaj Sudorienta Azio, dingoj devenas de resovaĝiĝintaj hundoj.