Invado de Rusio en Ukrainion (2022)

Ĉi tiu artikolo temas pri aktuala afero. La enhavo povas ofte ŝanĝiĝi. Se la artikolo pli taŭgas ne por enciklopedio sed por gazeto, bonvolu publikigi la tekston en la frata projekto Vikinovaĵoj kaj krei novan novaĵon.

Invado de Rusio en Ukrainion
Mapo de la frontoj en Ukrainio (anglalingve)
milito • operaco • ofensivo • invado • nedeklarita milito • internacia konflikto • agresmilito • religia milito
Daŭro: 24-a de februaro 2022 — nuntempo Loko: Ukrainio Rezulto: Okazanta
Flankoj
Rusio Donecka Popola Respubliko Luganska Popola Respubliko	Ukrainio
Komandantoj
Vladimir Putin Miĥail Miŝustin Sergej Ŝojgu Sergej Lavrov	Volodimir Zelenskij Deniso Ŝmihal Oleksij Reznikov Dmitro Kuleba
Forto
Rusio: 175 000 - 190 000[1][2] Donetska PR: 20 000[3] Luganska PR: 14 000[3]	Ukrainio: 209 000 (armeaj fortoj) 102 000 (paramilitistoj) 900 000 (rezervistoj)[3] 20 000 (fremdaj volontuloj)[4]
Perdoj
Laŭ Ukrainio (12-a de marto 2024): 425 890 mortintoj kaj vunditoj[5] Laŭ Unuiĝinta Reĝlando (3-a de marto 2024): 355 000 mortintoj kaj vunditoj [6] Laŭ Usono (13-a de decembro 2023): 315 000 mortintoj kaj vunditoj[7] Laŭ Rusio (25-a de marto 2022): 1351 mortintoj, 3825 vunditoj[8]	Laŭ Ukrainio (25-a de februaro 2024): 31 000 mortintoj[9] Laŭ Usono (13-a de aŭgusto 2023): 70 000 mortintoj kaj 100 000 - 120 000 vunditoj[10] Laŭ Rusio (27-a de februaro 2024): 444 000 mortintoj[11]
v • d • r

La rusia invado en Ukrainion en 2022 estas milito komencita la 24-an de februaro 2022 laŭ ordono de rusia prezidento Vladimir Putin.

Ĉi tiu konflikto aperas el laŭgrada pliiĝo de la provoj de Rusio aneksi partojn de Ukrainio. Precipe ekde novembro 2021, Rusio plifortigis siajn armeojn proksime de la limo kun Ukrainio. Krome, la 21-an de februaro 2022, Ruslando agnoskis la sendependecon de la secesiaj popolaj respublikoj de Donecko kaj Lugansko.^[12] Kelkajn tagojn poste, la 21-an de februaro 2022, la rusiaj trupoj eniris Donbason.

Tiu milita operaco estas konsiderata la plej grava milito, kiun Eŭropo travivis ekde la fino de la Dua Mondmilito en 1945. Ĝi ankaŭ estas la plej dokumentita kaj raportita milito en la historio danke al la disvastigo de saĝtelefonoj kaj la elsendoj de la sociaj retejoj.

La invado rapide disvastiĝas en la nordo de la lando, minacante precipe la ĉefurbon Kievon^[13], en la oriento Ĥarkiven kaj en la sudo al Ĥersono kaj Mariupolo. La milito kaŭzis cetere amasan fuĝon el Ukrainio kaj instigis senprecedencan solidarecan impeton tra Eŭropo por la ukrainia popolo^[14][15][16].

1. ↑ Russia Positioning Helicopters, in Possible Sign of Ukraine Plans (arkivo) The New York Times, 10-a de januaro 2022
2. ↑ Citing U.S. Intelligence, Biden Says Putin Has Decided to Invade Ukraine (arkivo) The New York Times, 18-a de januaro 2022
3. ↑ ^{3,0 3,1 3,2} The military balance 2021. Abingdon, Oxon: International Institute for Strategic Studies. 2021. ISBN 978-1-03-201227-8.
4. ↑ Ukraine crisis: 20,000 foreign volunteers in Ukraine to fight Russians, says foreign minister arkivo South China Morning Post, 7-a de marto 2022
5. ↑ "War in Ukraine. Total combat losses of the Russian forces for day 747" Ukrainska Pravda, 12-a de marto 2024
6. ↑ "Latest Defence Intelligence update on the situation in Ukraine – 03 March 2024." UK Ministry of Defence, 3-a de marto 2024
7. ↑ "U.S. intelligence assesses Ukraine war has cost Russia 315,000 casualties -source" Reuters, 13-a de decembro 2023
8. ↑ Russian army says 1,351 soldiers killed in Ukraine Al Arabia, 25-a de marto 2022
9. ↑ "31,000 Ukrainian troops killed since the start of Russia’s full-scale invasion, Zelenskyy says" The Associated Press, 25-a de februaro 2024
10. ↑ Troop Deaths and Injuries in Ukraine War Near 500,000, U.S. Officials Say New York Times, 13-a de aŭgusto 2023
11. ↑ "Ukrainian army loses 444,000 troops during military operation — Shoigu " TASS, 27-a de februaro 2024
12. ↑ Putin reconoce la independencia de Donetsk y Lugansk, despliega al Ejército en la zona y la UE amenaza con sanciones, Público, 21a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.
13. ↑ Alberto Sicilia, La guerra llega a las calles de Kiev, Público, 26a februaro 2022, alirita la 26an de februaro 2022.
14. ↑ Dawid Kozub, Poloj malfermas siajn hejmojn kaj korojn, Monato 2022/06, p.11
15. ↑ 'Humanitarian catastrophe' unfolding in Chernihiv as Russian forces target food storage, thousands flee.
16. ↑ Guerre en Ukraine: un énorme élan de solidarité s’organise (Milito en Ukrainio: grandega solidareco estas organizita) France3 régions, 28-a de februaro 2022