Koreio | ||
Nordo: koree 조선 Ĉoson, Sudo: koree 한국 Hanguk | ||
duoninsulo | ||
Situo de duoninsulo Koreio
| ||
|
||
Kontinento | Azio | |
---|---|---|
Landoj | Nord-Koreio Sud-Koreio | |
Historia regiono | Tri Antikvaj Regnoj de Koreio | |
Parto de | Azio | |
Montaro | Montaro Changbai | |
Najbaras kun | 4
| |
Kelkaj urboj | 10
| |
Memorindaĵoj | Gyeongbokgung | |
Riveroj | 6
| |
Plej alta punkto | Pektusan | |
- alteco | 2 744 m s. m. | |
Areo | 223 348,0 km² (22 334 800 ha) | |
Loĝantaro | 75 000 000 (2013) | |
Denseco | 335,8 loĝ./km² | |
Plantaro | Ĉina kano, Kakinoko | |
Horzono | UTC (UTC+9, +8.5) | |
Loko de Monda heredaĵo de UNESKO | ||
Nomo | Bulguksa | |
Tipo de heredaĵo | kultura heredaĵo | |
Jaro | 1995 (#19) | |
Numero | 736 | |
Regiono | Azio-Oceanio | |
Kriterioj | i, iv | |
Lingvo | korea lingvo | |
Koreio
| ||
Nord-Koreio
| ||
Sud-Koreio
| ||
Vikimedia Komunejo: Korea | ||
Koreio aŭ Koreujo [1] (aŭ Koreo kiel la landa nomo[2]) estas duoninsulo en orienta Azio, inter la Japana maro (tiel nomata de Japanoj, Orienta maro laŭ la nomo uzata de Koreoj) kaj la Flava maro kaj inter Ĉinio kaj Japanio. Ĝi havas areaĵon de ĉirkaŭ 220 mil km² kaj longecon de ĉirkaŭ 600 km. Reliefo de la duoninsulo estas ĉefe montara, la plej alta punkto estas la monto Pektusan (2.744 m). Du trionojn de la tereno kovras arbaroj kaj arbustaroj. Sur la korea duoninsulo loĝis popoloj dum la lastaj 12 000-15 000 jaroj.
Politike la Duoninsulo Koreio estas dividita inter la komunisma Demokratia Popola Respubliko de Koreio (DPRK) kaj la kapitalisma, demokratia Respubliko de Koreio (RdK). Ĉi tiu divido okazis efektive pro la kapitulaco de Japanio en 1945 kiu finis la Duan Mondmiliton sed daŭra divido venis post la Korea Milito en 1953. Nuntempe Nord-Koreio estas tre izolita kaj pli malriĉa lando. Aliflanke Sud-Koreio havas eksportan ekonomion kaj ĝuas esti la 12a plej granda ekonomio en la tuta mondo.
Koreio estas fama pro sia tradicia kuirarto nomita kimĉio kiu uzas unikan metodon konservi legomojn per fermentado, kaj ankaŭ pro sia nacia luktosporto tekvondo. Koreio ankaŭ famis por ĝiaj bonegaj oraĵistoj dum la 7a kaj 8a jarcentoj, kiam ekzistis komercaj vojoj, teraj kaj maraj, inter Koreio kaj Arabio. La presa teĥniko uzi metalajn tiparojn estis uzata en Koreio eble ekde 1232, kio antaŭas je kelkaj jarcentoj Gutenbergon de Eŭropo. Ĝi ankaŭ estis la centro por la plej bona silko en la mondo, laŭ antikvaj ĉinaj skribaĵoj.