Marto de 2013

Jen listo de okazaĵoj en marto 2013.

2-a de marto

• Okazis grandaj manifestacioj en Portugalio kontraŭ la daŭra publika rigoreco kiun postulis la Trojko (IMF, EU, & ECB) kiel kondiĉo de bail-out (monoŝovelo) je € 78 mld en 2011.

3-a de marto

• Antiŝijaisma bombatako mortigis 48 homojn kaj vundis pli ol 200 en Karaĉio, Pakistano.
• Historia jeso al la Svisa popoliniciativo kontraŭ misuzaj bonifikoj: la svisa popolo per pli ol du trionoj da jesaj voĉoj akceptis la popoliniciativon de Thomas Minder kontraŭ la gigantaj salajroj de mastrumantoj de publikaj akcisocietoj.

4-a de marto

• 70-jara franca reĝisoro, dramaturgo kaj teatro-aktoro Jérôme Savary definitive forlasis la scenejon.
• Ĉeĥaj senatanoj voĉdonis 38:30 akuzi jure la eksiĝontan prezidenton Václav Klaus de alta perfido pro lia novjara amnestio.
• Uhuru Kenyatta venkis la prezidantajn balotojn en Kenjo.

5-a de marto

• La Prezidento de Venezuelo, Hugo Chávez, mortis pro kancero post nur ok semajnoj de tria sesjara prezidenta periodo. Pli detale ĉe Vikinovaĵoj.

8-a de marto

• La opozicia partio en Birmo, la Nacia Ligo por Demokratio, okazigis sian unuan kongreson.
• La ĉefministro difinita Ali Larayedh formas novan koalician registaron en Tunizio.
• Miloš Zeman fariĝis la tria prezidento de Ĉeĥio.

9-a de marto

• Post longdaŭra voĉdonnombrado, Uhuru Kenyatta gajnis 50,03 % el la balotoj en la Kenja prezidenta elektado. En julio li frontos proceson ĉe la Internacia Puna Kortumo pro akuzo de krimoj kontraŭ la homeco.

10-a de marto

• Finiĝas malta balotado: Joseph Muscat de la dekkvinjare opozicia Partit Laburista venkis kontraŭ Lawrence Gonzi.

11-a de marto

• La parlamento de Hungario konsentas ŝanĝojn al la Konstitucio de 2012, kiujn kritikas la Eŭropa Unio pri favorismo al la reganta partio.
• Referendumo pri la daŭrigota briteco de la Insuloj Falklandoj rezultigis 1513 jesojn, 3 neojn, kaj unu fuŝbaloton.

13-a de marto

• La argentinano Jorge Mario Bergoglio fariĝis la nova papo kaj elektis la nomon Francisko.

14-a de marto

• Xi Jinping estis elektita la nova Prezidanto de la Ĉina Popola Respubliko.

16-a de marto

• La novaĵo ke la Eŭropa monoŝovelo al Kipro de 10 mld € postulus imposton de 6,75 %, rekte prenotan ĉi-marde el ĉiuj kontoj (aŭ 9,9 % el kontoj kun pli ol 10⁵ €), kaŭzis malplenigon de bankaŭtomatoj tra la lando.

19-a de marto

• Per referendumo, la popolo de Zimbabvo aprobis novan Konstitucion.
• La kipra parlamento malakceptis la proponatan imposton.

20-a de marto

• Mortis Zillur Rahman, la prezidento de Bangladeŝo.
• Alenka Bratušek fariĝis la nova ĉefministro de Slovenio.

22-a de marto

• En Stokholmo forpasis 94-jaraĝa Kuba pianisto kaj komponisto Bebo Valdés, pioniro de Afro-kuba ĵazo.

24-a de marto

• La Estraro de UEA decidis, ke la 100-a UK okazos en Lille, Francio.
• Okazis granda manifestacio kontraŭ samseksa edzeco en Parizo, Francio.

25-a de marto

• La Eŭropa Unio forigis sankciojn pri la plejparto de Zimbabvaj funkciuloj.

27-a de marto

• Ĉinio kaj Brazilo subskribis interkonsenton pri valuta interŝanĝo de ¥ 190 mld aŭ R$ 60 mld.

29-a de marto

• 83 ministoj mortis matene post terŝoviĝo en Maizhokunggar, Tibeto, kaj 28 ministoj mortis nokte pro gas-eksplodo en Bajŝan, Ĝilinio.

30-a de marto

• Nekompleta 12-etaĝa konstruaĵo disfalis en kvartalo Kariakoo de Daresalamo, Tanzanio; almenaŭ 34 homoj mortis.