Ukrainio

Ukrainio
Україна

Flago de Ukrainio

Detaloj Detaloj
Nacia himno: Ще не вмерла України ні слава, ні воля
Nacia devizo: Слава Україні! Героям слава!
(Gloro al Ukrainio! Gloro al herooj!)
suverena ŝtato (1991, 1991, 1991, 1991, 1990–)
sociala ŝtato
jurŝtato
respubliko
lando
unueca ŝtato
teritorio Redakti la valoron en Wikidata vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo Kievo (koordinatoj: 50° 27′ N 30° 30′ O / 50.450 °N, 30.500 °O / 50.450; 30.500 (mapo))
Oficiala(j) lingvo(j) ukraina lingvo
Uzata(j) lingvo(j) la ukraina (oficiala), la rusa, la krime-tatara, la pola.
Plej ofta(j) religio(j) ortodoksismo, katolikismo
Areo 603 700 km²
- % de akvo 7 %
Loĝantaro 46294180

loĝantaro-komento = 1.08.2007 Eraro! Nenombra signifo de nombra parametro! Bonvolu korekti (legu ĉe {{Informkesto lando}} kaj korektu la artikolon) (1-a de januaro 2022)

Loĝdenso 76,9 loĝ./km²
Horzono +2
UTC+3 (somere)
Interreta domajno ua
Landokodo UA
Telefona kodo 380
Plej alta punkto Hoverla
Plej malalta punkto Kuyalnik Estuary
Politiko
Politika sistemo respubliko
Ŝtatestro Volodimir Zelenskij
Ĉefministro Denis Ŝmihal
Nacia tago la 24-a de aŭgusto
Sendependiĝo la 24-an de aŭgusto 1991 (disde Sovetunio)
Ekonomio
Valuto ukrainia hrivno (UAH)
MEP laŭ 2005
– suma $355,8 mlrd
– pokapa $7.832
Esperanto-movado
Landa E-asocio UkrEA
vdr

UkrainioUkrainujoUkrajno[1][2] (ukraine Україна[3]) estas ŝtato en Orienta Eŭropo. Sude ĝi estas lavata de la Nigra kaj Azova maroj. Oriente, nord-oriente kaj ĝi limas Rusion, norde — Belorusion, okcidente — Pollandon, Slovakion kaj Hungarion, sud-okcidente Ukrainio limas Rumanion kaj Moldavion. La marajn limojn Ukrainio ankaŭ kun Rusio kaj Rumanio. La suma longo de la ŝtat-limoj de Ukrainio estas 6992 km (inter ili 5637 formas la surteran limon, 1056,5 — la limon sur la Nigra Maro, 249,5 — sur la Azova Maro kaj 49 km).

La teritorio de Ukrainio etendiĝas je 1316 km de okcidento al oriento kaj je 893 km de nordo al sudo. La lando troviĝas proksimume inter 52°20' kaj 44°20' de la norda latitudo kaj inter 22°05' kaj 41°15' de la orienta longitudo. La plej norda punkto de Ukrainio troviĝas en la vilaĝo Petrivka de la Ĉernigiva provinco, la plej okcidenta punkto estas la urbo Ĉop (en Transkarpata provinco), la plej orienta punkto estas la vilaĝo Ĉervona Zirka de la Luganska provinco. Foroso ĉe Kabo Sariĉo, estas la plej suda punkto de Ukrainio. La areo de Ukrainio estas 603.628 km — tio estas ĉirkaŭ 5,7 % de la tuta teritorio de Eŭropo; tiel Ukrainio estas la plej granda lando, plene situanta en Eŭropo.

En Ukrainio loĝas ĉirkaŭ 46,3 milionoj da homoj. La ĉefurbo estas la urbo Kievo. La ŝtata lingvo estas la ukraina, la dua granda kaj grava lingvo estas la rusa por multegaj loĝantoj de la lando.[4] Ukrainio estas membro de Unuiĝintaj Nacioj ekde 1945. La ĉefa ŝtata festo — la Tago de Sendependeco — estas festata la 24-an de aŭgusto.

  1. (eo) Nina Danylyuk, Manieroj por transdoni la ukrainajn lingvokulturemojn en Esperanto-tradukoj, en; La problemo de traduko de la etnaj realaĵoj en la beletraj tekstoj (ppt), 2021
  2. Noto: En HeKo kaj aliaj dokumentoj oni uzas "Ukrajno", por indiki ŝtaton kie loĝas ukrainoj, rusoj, madjaroj kaj aliaj minoritatoj: ili ĉiuj estas ukrajnanoj. "Ukrajno" estas la vorto registrita en PIV fare de Gaston Waringhien (1970), dum la revizio de Duc Goninaz forigis ĝin kaj registris la radikon Ukrain-., En: HeKo 782 5-C, la 27-an de februaro 2022.
  3. Etimologie y (u) signifas ĉe kaj kраїна (krajna venas de kraj kaj signifas limo) signifas lando, do "lando ĉe la limo".
  4. La ukraina laŭ la censo de 2001 je 67,5 % estas la plej grava lingvo en la lando, longe antaŭ la rusa je 29,6 % (fonto, vidu sub la tabelo). Tiuj nombroj ne respondas al la etna proporcio de ukrainoj (77,8%) kaj rusoj (17,3%) en la landa loĝantaro laŭ la sama censo. La diferencon klarigas la fakto, ke 14,8% de etnaj ukrainoj indikis la rusan kaj 3,9% de etnaj rusoj la ukrainan kiel gepatra lingvo, kaj krome ankoraŭ estas pliaj malplimultaj etnoj, el kiuj iuj indikis la rusan aŭ ukrainan kiel unuan lingvon.

Developed by StudentB