Armenia

Armeniako Errepublika
Հայաստանի Հանրապետություն Hayastani Hanrapetut'yun
Ereserkia: Mer Hayrenik
Goiburua: Մեկ Ազգ, Մեկ Մշակույթ Mek Azg, Mek Mshakuyt (Nazio bat, kultura bat)
Armeniako bandera Armeniako armarria
Geografia
Hiriburua	Erevan 40°10′53″N 44°30′52″E
Azalera	29.743 kilometro koadro[oh 1]
Punturik altuena	Aragats
Punturik sakonena	Debed (en) (400 m)
Kontinentea	Asia
Mugakideak	Iran, Turkia, Azerbaijan eta Georgia
Administrazioa
Gobernu-sistema	errepublika, Estatu unitario eta parliamentary system (en)
Armeniako presidentea	Vahagn Khachatryan (en)
Armeniako Lehen Ministroa	Nikol Pashinyan
Legebiltzarra	Armeniako Biltzar Nazionala
Epai autoritatea	Constitutional Court of Armenia (en)
Harreman diplomatikoak	Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide	ikusi Aduanen Mundu Erakundea Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundea Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua Commonwealth of Independent States Free Trade Area (en) Eastern Partnership (en) Estatu Burujabeen Erkidegoa Eurocontrol (en) Europako Kontseilua Europako Segurtasun eta Lankidetzako Antolakundea Frankofonia Garapeneko Asiako Bankua Group on Earth Observations (en) International Centre for Settlement of Investment Disputes (en) International Civil Defence Organisation (en) International Renewable Energy Agency (en) Interpol Itsaso Beltzeko Kooperazio Ekonomikorako Erakundea Merkataritzaren Mundu Erakundea Multilateral Investment Guarantee Agency (en) Munduko Meteorologia Erakundea Nazio Batuen Erakundea Nazioarteko Finantza Korporazioa Nazioarteko Garapen Elkartea Nazioarteko Zigor Auzitegia Osasunaren Mundu Erakundea Posta Batasun Unibertsala Segurtasun Kolektiborako Itunaren Erakundea Telekomunikazioen Batasun Internazionala UNESCO
Demografia
Biztanleria	2.930.450
Dentsitatea	98,52 bizt/km²
Talde etnikoak	ikusi Armeniar eta Yazidi
Hizkuntza ofizialak	ikusi armeniera
Erabilitako hizkuntzak	ikusi Western Armenian (en) , Armenian Sign Language (en) , Lomavren (en) , Kurmanji, North Azerbaijani (en) eta armeniera
Erlijioa	kristautasun
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 18
Emankortasun-tasa	1,531 (2014)
Eskolaratu gabeko umeak	37.720 (2007)
Alfabetizazioa	% 100 (2011)
Bizi-itxaropena	74,618 (2016)
Giniren koefizientea	25,2 (2020)
Giza garapen indizea	0,759 (2021)
Ekonomia
BPG nominala	11.536.590.635,827 $ (2017)
BPG per capita	3.936 $ (2017)
BPG erosketa botere paritarioa	28.331.471.460 nazioarteko dolar (2017)
BPG per capita EAPn	9.667,959 nazioarteko dolar (2017)
BPGaren hazkuntza erreala	0,2 % (2016)
Erreserbak	2.314.113.951 $ (2017)
Inflazioa	−1,1 % (2016)
Historia
Sorrera data: 1991ko irailaren 23a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+374
ISO 3166-1 alpha-2	AM
ISO 3166-1 alpha-3	ARM
Ordu eremua	ikusi UTC+04:00 : Armenia Time (en) : Asia/Erevan
Elektrizitatea	220 V. 50 Hz.europar loki eta Schuko
Internet domeinua	.am eta .հայ (mul)
gov.am…

Armenia^[1] (armenieraz: Հայաստան, Hayastan), ofizialki Armeniako Errepublika (armenieraz: Հայաստանի Հանրապետություն, Hayastani Hanrapetut’yun), hego-mendebaldeko Asiako estatu itsasgabea da, hegoaldeko Kaukasian dagoena. 1991 arte sobietar errepublika federatua izan zen. Mugakide ditu Turkia mendebaldean, Georgia iparraldean, Azerbaijan ekialdean, eta Iran eta Azerbaijango Nakhitxevan eskualde autonomoa hegoaldean. 29.743 kilometro koadroko eremua du,^[2] eta 2011n 3.018.854 biztanle zituen.^[2] Hiriburua Erevan da (1.091.234 biztanle).

Nahiz eta Asian kokatua egon, autore ugarik kulturaz, historiaz eta politikaz Europako zatitzat hartzen dute.^[3][4] Nazioarteko 45 erakundeko kide da, hala nola, NBE, Europako Kontseilua eta Estatu Burujabeen Erkidegoa. Frankofoniaren Nazioarteko Elkarteko kide ere bada.^[5]

Ondare historiko aberatsekoa, munduko zibilizazio zaharrenetakoa da. Konstituzioaren arabera estatu sekularra den arren, kristautasunak garrantzi handia izan du Armenian, estatu-erlijio izendatu zuen munduko lehen estatua izan baitzen 301ean.^[6]

Aipuaren errorea: <ref> tags exist for a group named "oh", but no corresponding <references group="oh"/> tag was found

1. ↑ Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
2. ↑ ^{a b} The World Factbook: Armenia cia.gov
3. ↑ Hans Juergen-Zahorka. How Armenia Could Approach the European Union. LIBERTAS - Europaeisches Institut GmbH (Noiz kontsultatua: 2006-12-23).
4. ↑ EUROPE AND ARMENIA. Inside Europe (Noiz kontsultatua: 2006-12-23).
5. ↑ «L’Arménie devient membre permanent de la Francophonie» Les Nouvelles d'Arménie 2008-10-20.
6. ↑ Armenia first nation to adopt Christianity as a state religion. .