Artelatz

Artelatz
Iraute egoera

Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaFagales
FamiliaFagaceae
GeneroaQuercus
Espeziea Quercus suber
Banaketa mapa
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakartelazki eta cork oak wood (en) Itzuli

Artelatza (Quercus suber) quercus generoaren zuhaitz-espezie baten izen arrunta da.

Mendebaldeko Mediterraneo itsasoan jatorria duen zuhaitz hori oso zabalduta dago, bere azaletik artelazki ateratzen dutelako[1]. Haren ezkurrak ere txerriak elikatzeko erabiltzen dituzte. Euskal Herrian populazio bakan batzuk aurkitu daitezke, bereziki iparraldean, Baiona eta Biarritz inguruan, eta Getaria eta Zarautz arteko lurretan. Bitxia da artelatza Kantauri isurialdean egotea, berez klima mediterraneokoa baita. Bizitzeko klima lehorra eta silizio askoko lurra behar ditu artelatzak, baina Getaria eta Zarautz arteko itsasertzean, ordea, mikroklima berezi bat sortzen da, tenperatura epel samarrekin, eta, gainera, eremu batzuetan lurra aberatsa da silizioan. Hortaz, artelatzak eremu horietan bere lekua topatu du, eta ezin hobeto egokitu da. Inguru horretan, arkamurka deitzen zaio.[2][3]

  1. Santos Pereira, João; Bugalho, Miguel Nuno; Caldeira, Maria da Conceição, 2008. From the Cork Oak to cork: A sustainable ecosystem
  2. Ana GALARRAGA AIESTARAN: «Aitziber Sarobe: "Artelatza babestu nahi badugu, eremua gorde behar dugu"»[Betiko hautsitako esteka], Elhuyar Zientzia eta Teknologia, 2004-09-01.
  3. Manuel M. RUIZ URRESTARAZU: «Quercus espezieen euskal izenak», Euskera: Euskaltzaindiaren lan eta agiriak, ISSN 0210-1564, 53. liburukia, 2. zenbakia, 2008, 405-409. orrialdeak.

Developed by StudentB