Dharmachakra edo Zortzi erradioko gurpila, Bide Zortzikoitz Zintzoaren irudikapen moduan.
Bide Zortzikoitz Zintzoa (Sanskritoz: āryāṣṭāṅgamārga ; Palieraz: ariya aṭṭhaṅgika magga ; ingelesez : Noble Eightfold Path ), Samsara edo munduaren aldaketa ziklikotik askapena (Nirvana ) eskuratzeko bide zortzikoitzean (Magga ) jarraitu beharreko praktiken laburpena da.[ 1]
Bidearen zortzi elementuak samyañc (Sanskritoz) edo sammā (Palieraz) hasten dira, "zuzen, egoki, behar bezalako, onena" adierazten dutelarik.[ 2]
Mintzamen Zuzena (samyag-vāc / sammā-vācā).
Ekintza Zuzena (samyak-karmānta / sammā-kammanta).
Sostengu Zuzena (samyag-ājīva / sammā-ājīva).
Esfortzu Zuzena (samyag-vyāyāma / sammā-vāyāma).
Kontzientzia Zuzena (samyak-smṛti / sammā-sati).
Arreta Zuzena (samyak-samādhi / sammā-samādhi).
Ikuspegi Zuzena (samyak-dṛṣṭi / sammā-diṭṭhi).
Asmo Zuzena (samyak-saṃkalpa / sammā-saṅkappa).
Zortzi bideak Budaren irakaskuntza hirukoitzaren menpe sailkatu daitezke:[ 3] [ 4]
Sailkapena
Bide zortzikoitzak
Bertute morala .
(Sanskritoz: śīla, Palieraz: sīla)
1. Mintzamen Zuzena (samyag-vāc / sammā-vācā )
2. Ekintza Zuzena (samyak-karmānta / sammā-kammanta )
3. Sostengu Zuzena (samyag-ājīva / sammā-ājīva )
Meditazioa .
(Sanskritoz: samādhi, Palieraz: samādhi)
4. Esfortzu Zuzena (samyag-vyāyāma / sammā-vāyāma )
5. Kontzientzia Zuzena (samyak-smṛti / sammā-sati )
6. Arreta Zuzena (samyak-samādhi / sammā-samādhi )
Jakituria .
(Sanskritoz: prajñā ; Palieraz: paññā )
8. Ikuspegi Zuzena (samyak-dṛṣṭi / sammā-diṭṭhi )
7. Asmo Zuzena (samyak-saṃkalpa / sammā-saṅkappa )
↑ Buddhism in practice. Princeton University Press 1995 ISBN 0-691-04442-2 . PMC 31783263 . (Noiz kontsultatua: 2022-04-11) .
↑ The Pali Text Society's Pali-English dictionary. Published for the Pali Text Society by Luzac 1966 ISBN 81-208-1144-5 . PMC 9900958 . (Noiz kontsultatua: 2022-04-11) .
↑ (Ingelesez) «From Monastic Ethics to Modern Society» Contemporary Buddhist Ethics (Routledge): 47–66. 2013-01-11 doi :10.4324/9780203037072-9 . ISBN 978-0-203-03707-2 . (Noiz kontsultatua: 2022-04-11) .
↑ Harvey, Peter. (2012). An Introduction to Buddhism: Teachings, History and Practices. (2. argitaraldia) Cambridge University Press doi :10.1017/cbo9781139050531 . ISBN 978-1-139-05053-1 . (Noiz kontsultatua: 2022-04-11) .[Betiko hautsitako esteka ]