Boro

Boroa
5 BerilioaBoroaKarbonoa
   
 
5
B
 
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakiaBoroa, B, 5
Serie kimikoaMetaloideak
Taldea, periodoa, orbitala13, 2, p
Masa atomikoa10,811 g/mol
Konfigurazio elektronikoa1s2 2s2 2p1
Elektroiak orbitaleko2, 3
Propietate fisikoak
Egoerasolidoa
Dentsitatea(0 °C, 101,325 kPa) 2,34 g/L
Urtze-puntua2349 K
(2076 °C, 3769 °F)
Irakite-puntua4200 K
(3927 °C, 7101 °F)
Urtze-entalpia50,2 kJ·mol−1
Irakite-entalpia480 kJ·mol−1
Bero espezifikoa(25 °C) 11,087 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
T/K 2348 2562 2822 3141 3545 4072
Propietate atomikoak
Kristal-egituraerronboedrikoa
Oxidazio-zenbakia(k)3
Elektronegatibotasuna2,04 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala1.a: 800,6 kJ/mol
2.a: 2427,1 kJ/mol
3.a: 3659,7 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)85 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)87 pm
Erradio kobalentea0.8 Amstrong pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa(300 K) 27,4
Soinuaren abiadura16200 m/s
Isotopo egonkorrenak
Boroaren isotopoak
iso UN Sd-P D DE (MeV) DP
10B %18,8 B egonkorra da 5 neutroiekin
11B %81,2 B egonkorra da 6 neutroiekin

Boroa elementu kimiko bat da, B ikurra eta 5 zenbaki atomikoa duena. Boroa elementu tribalente ez-metalikoa dugu zenbait mineraletan dagoena. Boroa ez da bere kaxa aske aurki litekeen elementua; beste zenbait elementuekin konposaturik soilik azaltzen da naturan.

Boroak egitura alotropo ezberdin ugari osatzen ditu, hori dela eta itxura eta propietate ezberdinekin aurki liteke. Boro amorfoa hauts marroixka bat da. Boro kristalinoa, ordea, beltza, oso gogorra eta eroale txarra dugu. Elektronikan semieroaleen dopante bezala erabiltzen da silizio eta germanio kristalekin egindako trantsistore, diodo eta bestelakoetan. Boroa zenbait materiale estrukturalen baitan txertatzen da eta intsektizida ez toxiko, kondoi eta sintesi kimikoan erabiltzen da.

Boroa landareentzako ezinbesteko elikagaia dugu, nahiz eta boro kontzentrazio handiko sustratoak landareentzako toxikoak izan daitezkeen. Boroa arratoi eta beste zenbait ugaztunen osasuna ona izan dadin beharrezkoa da nahiz eta bere eragin fisiologikoa ez dagoen oso argi.


Developed by StudentB