Denboran bidaia

Denboran bidaia iraganera edo etorkizunera bidaiatzeko jarduera hipotetikoa da. Denboran zeharreko bidaia kontzeptu oso ezaguna da filosofian eta fikzioan, batez ere zientzia fikzioan. Fikzioan, denboraren makina izenez ezagutzen den gailu hipotetiko bat erabiliz lortzen da normalean denboran zeharreko bidaia. Denboraren makina baten ideia H. G. Wellsen 1895eko Denboraren Makina nobelarekin zabaldu zen^[1].

Ez da ziurra fisikoki iraganera bidaiatzea posible denik. Posible balitz, kausalitate arazoak ekar litzake. Denboran aurrera egiten den bidaia, denboraren pertzepzioaren ohiko zentzutik kanpo, erlatibitate bereziaren eta erlatibitate orokorraren esparruan oso ondo ikusten eta ulertzen den fenomenoa da. Hala ere, gorputz batek beste batekin alderatuta aurrera egitea edo milisegundo batzuk baino gehiago atzeratzea ez da egingarria gaur egungo teknologiarekin. Denboran atzera egindako bidaiari dagokionez, posible da hori ahalbidetzen duten soluzioak aurkitzea erlatibitate orokorrean, hala nola errotazioan dagoen zulo beltz bat erabilita. Espazio-denboran puntu arbitrario batera bidaiatzeko aukerak babes oso mugatua du fisika teorikoan, eta normalean mekanika kuantikoarekin edo zizare zuloekin baino ez da erlazionatzen.

1. ↑ (Ingelesez) Cheng, John. (2012-03-19). Astounding Wonder: Imagining Science and Science Fiction in Interwar America. University of Pennsylvania Press ISBN 978-0-8122-0667-8. (Noiz kontsultatua: 2024-09-21).