Deskarga mendatea (492 metro) Gipuzkoako mendebaldean kokatuta dago eta Antzuola, Legazpi eta eta Urretxu udalerriak lotzen ditu. Gaur egun, baina, autobide (A-636) berriaren tunela bitarteaz errepide zaharreko (GI-2632) mendate hau sahiesten da.
Deskarga ezin da "Camino Real de Coches" barik ulertu. Eta norbaitek pentsatzen badu betidanik berau izan dela bide nagusia Urretxura edo Legazpira Antzuolatik joateko, egiari zor esan, bide hau hamar urte obretan egon bazen ere Antzuolako udalerrian, 1765eko maiatzatik 1775eko apirilera arte, dakigu 1768rako prest zegoela bide berria. Urte berean, soldadu konpainia bat zegoen mendate gainean. Francisco de Iberok (nahiz eta ondoren Martin de Carrerak ere taldekide bezala lan egin) [1]
Antzinako erregebidea, ostera, Antzuola eta Urretxu lotzen zituenak, gorago zihoan, lehen Mendia eta gaur Boton bezala ezagutzen dugun ingurutik, hots, Azkarraga lepotik, eta bertatik, Beibakar baserrira eta Santa Barbara-ra pasatzen zen, ondoren Urretxura jaisteko [2].
Dena dela, ezaguna da gain hau bertan kokatuta dagoelako Antzuola, Urretxu eta Legazpiko udalerriek partekatzen duten mugarria, dotorea gainera.
Beranduago, 1793ko otsailean, badakigu Urretxu eta Antzuolako udal agintariek Deskargan elkartzeko ohitura ere hartu zutela.
Bidegintza honetan baserriak ere sortu ziren bide bazterrean, euretako bat Deskarga (zar) baserria. Badirudi 1779an eraiki zela bera, etxeko eguzki erlojuak aitortzen duen bezala. XIX. mendean, berriz, Antzuolako eremuan, mendate gainean, Deskargako etxe berria eraiki zenean, aipatutako baserria Deskargazar (Deskarga-Zahar) bezala ezagutuko da [3].
- ↑ Astiazaran, Maria Isabel. (1995). La construcción de los caminos reales de Guipuzkoa en el siglo XVIII. Donostia: Diputación Foral de Gipuzkoa, Departamento de Transportes e Infraestructuras Viarias, ISBN 847907154-0..
- ↑ Olabarria, Patxi. (2023). Antzuolako armarriaren alardea. Antzuolako Udala, 42-49 or. ISBN 9788493640231..
- ↑ Irinmodo blog (Iñigo Ramirez de Okariz Telleria). .