Eddingtonen esperimentua

Eddington-en esperimentua, Frank Watson Dyson eta Arthur Stanley Eddington astronomo britaniarrek 1919an egindako erlatibitate orokorraren inguruko behaketa izan zen. Behaketa 1919ko maiatzaren 29ko eguzki-eklipse osoaren ingurukoa izan zen. Bi toki desberdinetan burutu zen: bata, Mendebaldeko Afrikako Príncipe uharteetan eta bestea, Brasilgo Sobral herrian. Behaketa hauen helburua, Eguzkiaren ingurutik pasatzen den argiak jasandako desbideratze grabitazionala aztertzea eta egotekotan neurtzea zen^[1]. Hiru emaitza posible espero ziren: bidearen desbideratzerik ez ematea, desbideratzea Newton-en fisikaren bidez azaldu ahal izatea edo desbideratzea erlatibitate orokorraren aurreikuspenarekin bat etortzea. Desbideratzearen balioa Albert Einstein-ek 1911n iragarritako izan zen, baina, ez zen egokia osotuta ez zegoen erlatibitate orokorraren teorian oinarrituta baitzegoen. 1915ean Einstein-ek bere teoria osotu ondoren bere emaitzak hobetu zituen. Aipatzekoa da, bere ekuazioen erantzunak Karl Schwarzschild-ek garatu zituela. Bidaiatik bueltatzean, Eddington-ek lortutako emaitzak Londreseko Royal Society-ra^[2] eraman zituen. Hauen onarpenaren ondoren, erlatibitate orokorraren frogapenaren albistea mundu osoan hedatu zen Einstein eta bere teoria mundu osoan ezagunak bilakatuz.

1. ↑ (Ingelesez) Earman, John; Glymour, Clark. (1980-01-01). «Relativity and Eclipses: The British Eclipse Expeditions of 1919 and Their Predecessors» Historical Studies in the Physical Sciences 11 (1): 49–85.  doi:10.2307/27757471. ISSN 0073-2672. (Noiz kontsultatua: 2022-03-12).
2. ↑ (Ingelesez) «IX. A determination of the deflection of light by the sun's gravitational field, from observations made at the total eclipse of May 29, 1919» Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series A, Containing Papers of a Mathematical or Physical Character 220 (571-581): 291–333. 1920-01  doi:10.1098/rsta.1920.0009. ISSN 0264-3952. (Noiz kontsultatua: 2022-03-12).