Elisabet I.a Ingalaterrakoa | |||||
---|---|---|---|---|---|
1558ko azaroaren 17a - 1603ko martxoaren 24a ← Maria I.a Ingalaterrakoa - Jakue I.a Ingalaterrakoa eta VI.a Eskoziakoa →
1558ko azaroaren 17a (egutegi gregorianoa) - 1603ko martxoaren 24a ← Maria I.a Ingalaterrakoa - Jakue I.a Ingalaterrakoa eta VI.a Eskoziakoa → | |||||
Bizitza | |||||
Jaiotza | Palace of Placentia (en) , 1533ko irailaren 7a | ||||
Herrialdea | Ingalaterrako Erresuma | ||||
Lehen hizkuntza | ingelesa | ||||
Heriotza | Richmond Palace (en) , 1603ko martxoaren 24a (juliotar egutegia) (69 urte) | ||||
Hobiratze lekua | Westminster abadia | ||||
Heriotza modua | : septizemia | ||||
Familia | |||||
Aita | Henrike VIII.a Ingalaterrakoa | ||||
Ama | Ana Bolena | ||||
Ezkontidea(k) | ezkongabea | ||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||
Haurrideak | |||||
Leinua | Tudor etxea | ||||
Hezkuntza | |||||
Hizkuntzak | ingelesa frantsesa italiera latina | ||||
Jarduerak | |||||
Jarduerak | erregina eta monarka | ||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||
Erlijioa | anglikanismoa | ||||
Elisabet I.a, ezizenez Erregina Birjina,[1] (1533ko irailaren 7a - 1603ko martxoaren 24a) Ingalaterrako, Frantziako (bere aldarrikapenetan baino ez) eta Irlandako erregina izan zen 1558ko azaroaren 17tik hil arte. Tudor dinastiaren 5. erregetza hartu zuen eta dinastia horren azkena izan zen.
Hartu zituen neurrietatik lehenengoetakoa eliza protestantearen ezarpena izan zen, Erromatik independentea eta oraingo Ingalaterrako Eliza bihurtuko zena. Ezkontza bat gauzatuko zuelakoan zeuden garaikoak, eta Legebiltzarrak behin baino gehiagotan eskatu zion hori, baina ez zuen sekula egin. Asko eztabaidatu da horren arrazoiaz, baina ez dago garbi zergatia. Elisabet zahartzen zihoan heinean, bere birjintasunak ospe handia hartu zuen.
Erreginak erlijioak zatitzen zuen erreinu bat jaso zuen XVI. mendearen bigarren erdian. Elisabeten erreinaldia urrezko aroa izan zen Ingalaterrako hainbat arlotan: William Shakespeare, Christopher Marlowe eta Ben Jonsonen antzezlanekin antzerkian; Francis Drake munduari bira eman zion lehen ingelesa izan zen; Francis Baconek bere iritzi politiko eta filosofikoak plazaratu zituen; eta Ipar Amerikako kolonizazioa hasi zen, besteak beste.
Filipe II.a Espainiakoarekin ez zuen harreman ona izan, eta berarekiko gerrak bi herrien ekonomiak lur jota utzi zituen.
Erreinaldiak 44 urte eta 127 egun iraun zituen eta Ingalaterrako historiako luzeenetakoa da, Elisabet II.aren, Viktoria I.aren eta Jurgi III.aren atzetik. Berrogeita lau urte horietan Ingalaterraren botereak gora egin zuen munduan, nahiz eta barnean erlijioak gatazka andana eragin zuen.