Estatu

Estatua unitate politiko beregaina eta burujabea den nazioa, nazio zatia edo nazio multzoa da; unitate horretan, aginpidea gauzatzen duten erakundeen multzoa^[1]. Estatuaren definizioak eztabaidagarriak dira^[2][3]. Oso erabilia den definizio bat Max Weber soziologoarengandik dator: «estatua indarkeriaren legezko erabilerari buruzko monopolioa mantentzen duen erakundea da», nahiz eta beste definizio batzuk komunak izan^[4][5]. Estaturik ez egoteak ez du gizarte bat existitzea eragozten, hala nola estaturik gabeko Haudenosaunee Konfederazioa, erakunde edo rol hutsak edo politikoak ere ez dituena^[6]. Estatu baten gobernantza maila, estatu garaikideen oinarrizko aparatua gobernuak osatzen duela kontuan hartuta^[7][8], erabiltzen da porrot egin ote duen zehazteko^[9].

Hala ere, autoreen arabera, definizioa aldatu egiten da. Oro har, gizarte baten arauak ezartzeko agintea eta ahalmena dituzten erakundeen multzoa da, lurralde jakin baten barneko eta kanpoko burujabetasuna dituena. Estatu izateko, hiru ezaugarri bete behar dira: lurraldea izatea, lurralde horrek biztanleria izatea, eta gobernatzeko subiranotasuna. Gainera, beste estatuen onarpena garrantzitsua da.

Montesquieu baroiaren garaietatik, estatuak hiru botereak —legegilea, judiziala eta betearazlea— eta legez bortizkeriaren erabilpenaren monopolioa dituzten erakunde politikoak direla esaten da.

1. ↑ «estatu». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-05-31.)
2. ↑ Cudworth 2007, 1 orr. .
3. ↑ Barrow 1993, 9-10 orr. .
4. ↑ Cudworth 2007, 95 orr. .
5. ↑ Salmon 2008, 54 orr. .
6. ↑ «Stateless Society | Encyclopedia.com» www.encyclopedia.com (Noiz kontsultatua: 2023-08-24).
7. ↑ Black's Law Dictionary, 4th ed. (1968). West Publishing Co
8. ↑ Uricich v. Kolesar, 54 Ohio App. 309, 7 N.E. 2d 413.
9. ↑ Patrick, Stewart. (2007-12-10). «“Failed” States and Global Security: Empirical Questions and Policy Dilemmas1» International Studies Review 9 (4): 644–662.  doi:10.1111/j.1468-2486.2007.00728.x. ISSN 1521-9488. (Noiz kontsultatua: 2023-08-24).