Itsasorako Lasterketa

Itsasorako Lasterketa
Lehen Mundu Gerra
Mendebaldeko Frontea
Itsasorako Lasterketa 1914an
Data	Irailaren 17tik urriaren 19ra
Lekua	Frantzia, Belgika
Koordenatuak	49°30′N 2°48′E / 49.5°N 2.8°E / 49.5; 2.8
Emaitza	Impasse
Gudulariak
Alemaniar Inperioa  Belgika Britainia Handia  Frantzia
Buruzagiak
Erich von Falkenhayn Alberto I.a John French Joseph Joffre

Itsasorako Lasterketa (frantsesez: Course à la mer; alemanez: Wettlauf zum Meer; nederlanderaz: Race naar de Zee) 1914ko irailaren 17tik 1914ko urriaren 19ra ingurura arte gertatutako ofentsiba-eraso militar bat izan zen, Mugen guduan (abuztuaren 7tik irailaren 13ra arte) alemaniarrek garatutako lehenengo erasoak gelditzean. Aipatutako eraso honen amaieraren kausa nagusiena Marneko lehen gudua (Irailaren 5etik 12ra arte) izan zen.^[1] Aliatuen lehen garaipen nagusia Mendebaldeko Europan, Alemaniarrei Pariserako bide zuzena moztea lortu zuten. Jarraian Aliatuek antolatutako Aisneko lehen gudua (irailaren 13tik 28ra arte), alemaniarren armada iparraldetik erasotzeko intentzioarekin, Itsasorako Lasterketaren aurrekari gisa identifikatu da, aurrerago garatuko zen posizio gerraren oinarriak finkatu zituelako. Eraso honen emaitza eztabaidatua da, bi aldeek bere burua garaile izendatu baitzuten.^[2] Horren ondorioz, gerraren hurrengo fasean Aliatuek zein alemaniarrek elkar inguratzen saiatu ziren, iparreko hegalak erasotuz. Gudaren amaieran inork ez zuen aurrerapen nabarmenik lortu eta lubaki-gerrari ekin zioten, zeinek 1918ra arte iraungo baitzuen.^[3]

Aipagarria da bestalde hainbat egilek azkenengo mendean zehar Itsasorako Lasterketari hainbat hasiera eta amaiera data ezberdin eman dizkiotela, adostasunik erdietsi gabe. Lehenengo data zehatzak proposatu zituena James Edmonds britainiar historialaria izan zen, 1925. urtean. Haren ustez irailak 15 eta urriak 15 artean garatu zen gertakaria, hala ere, hurrengo urtean irailaren 17tik urriaren 19ra iraun zuela aldarrikatu zuen.^[2] Handik aurrera hainbat proposamen gehiago izan ziren, adostasunik lortu gabe. Hala ere, historialari gehienak ados daude azaroaren hasierarako lubaki-gerra jada hasia zela.^[1]

Borroka garatu zen lurraldeak, Pikardia, Artois eta Frantziar Flandria alegia, hurrengo bost urtetan fronte estatiko baten gudu-zelai bihurtu ziren.

1. ↑ ^{a b} (Ingelesez) Doughty, Robert A.. (2005). Pyrrhic victory: French Strategy and Operations in the Great War.. Belknap ISBN 978-0-674-01880-8...
2. ↑ ^{a b} (Ingelesez) Edmonds, James E.. (1926). Military Operations France and Belgium 1914: Mons, the Retreat to the Seine, the Marne and the Aisne August–October 1914.. Macmillan ISBN 58962523...
3. ↑ Reichsarchiv (Potsdam). (1929). Der Herbst-Feldzug 1914 : im Westen bis zum Stellungskrieg, im Osten bis zum Rückzug.. Mittler PMC 257238467. (Noiz kontsultatua: 2019-07-25).