Back Charkif Afrikaans Charkiw ALS ኻርኪው Amharic Khárkiv AN خاركيف Arabic خاركيڤ ARZ Kharkiv AST Xarkiv AVK Xarkov Azerbaijani خارکیف AZB
| Kharkiv Харків Харьков | |||
|---|---|---|---|
centre of oblast (en)  | |||
 Kharkiveko Askatasunaren Plaza  Irudi gehiago | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Herrialdea |  Ukraina | ||
| Oblast edo probintzia | Kharkiv | ||
| Alkatea | Ihor Terekhov | ||
| Izen ofiziala | Харків Харьков | ||
| Jatorrizko izena | Харків Харьков | ||
| Posta kodea | 61000–61499 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 49°59′33″N 36°13′52″E / 49.9925°N 36.2311°E | ||
 | |||
 | |||
| Azalera | 306 km² | ||
| Altuera | 152 | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 1.421.125 (2022ko urtarrilaren 1a) −12.761 (2021) | ||
| Dentsitatea | 4.060 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | 1654 | ||
| Telefono aurrizkia | 572 | ||
| Ordu eremua | UTC+02:00 eta UTC+03:00 | ||
| Hiri senidetuak | Brno, Cincinnati, Daugavpils, Kaunas, Kutaisi, Nurenberg, Poznań, Rishon LeZion, Tbilisi, Lublin, Bolonia, Cetinje, Gaziantep, Jinan, Lille, Tianjin, Varsovia, Varna, Trnava, Porto, Maribor, Częstochowa, Turku, Albuquerque, Tirana eta Steglitz-Zehlendorf | ||
| Matrikula | ХА | ||
| Hizkuntza ofiziala | ukrainera eta errusiera | ||
| http://www.city.kharkov.ua/en | |||
Kharkiv[1] (ukraineraz: Харків, ˈxɑrkiw ahoskatua) —lehen Kharkov (errusieraz: Ха́рьков, ˈxarʲkəf ahoskatua)— Ukrainako ipar-ekialdeko hiria eta Kharkiveko oblastaren hiriburua da. Kieven ondoren, Ukrainako bigarren hiririk handiena da. 2005ean 1.464.740 biztanle zituen[2]. Kharkiv Handian (hiria eta aldiriak) oblasteko biztanleen 2/3 bizi dira[3]. Hiria gaur egun Errusiar Federazioaren eskuetan dago, Ukrainako inbasioaren ondorioz.
Kharkiv 1654an sortu zen, Kharkiveko gotorlekua bezala. Hasieran oso herri txikia bazen ere, industria, merkataritza eta ukrainar kulturaren zentro izateraino hazi zen Errusiar Inperioaren pean. XX. mendearen hasiera batez ere etnikoki errusiarrak zirenak bizi ziren hirian, baina Sobietar Batasunaren hiriaren ukrainizazio prozesuaren ostean, herri honek gehiengoa eskuratu zuen[4]. Kharkiv izan zen Ukrainako Sobietar Errepublika Sozialistaren lehen hiriburua, 1919ko abendutik 1934ko urtarrilera, Kievera hiriburua mugitu aurretik[5].
Gaur egun Ukrainako industria, merkataritza, garraio, zientzia eta kultura gune garrantzitsuenetako bat da[6]. Hainbat museo, antzoki eta liburutegi daude, Deikundearen eta Jasokundearen katedralak daude, Derzhprom eraikina dago Askatasunaren Plazan, eta Kharkiveko Unibertsitate Nazionalak bertan du egoitza. UEFA Euro 2012aren egoitzetako bat izan zen.
Industriak paper garrantzitsua du Kharkiveko ekonomian, batez ere makinerian eta elektronikan zentratuta. Ehunka fabrika daude hirian zehar, tartean Morozov Diseinu Bulegoa eta Malyshev Tanke Fabrika, 1930etik 1980ko hamarkadara munduko tanke enpresarik handiena. Khartron enpresak industria aeroespaziala eta nuklearra laguntzen du eta Turboatomek energia ekoiztetxeetarako turbinak egiten ditu. Antonov hegazkin enpresa ere Kharkiven dago.
- ↑ Euskaltzaindia. 157. araua: Europako hiriak. .
- ↑ Kharkiv World Gazetteer Noiz kontsultatua: 2012-02-20
- ↑ Kharkiv: General Information Kharkov.vbelous.net. Noiz kontsultatua: 2012-02-20
- ↑ «Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей.» www.demoscope.ru (Noiz kontsultatua: 2022-03-05).
- ↑ Liber, George. (1992). Soviet nationality policy, urban growth, and identity change in the Ukrainian SSR, 1923-1934. ISBN 978-0-511-56291-4. PMC 967401822. (Noiz kontsultatua: 2022-03-05).
- ↑ Kharkiv Encyclopedia of Ukraine Noiz kontsultatua: 2012-02-20