Libia

Libia
دولة ليبيا Dawlat Lībiyā
Ereserkia: Libya, Libya, Libya (en)
Libiako bandera coat of arms of Libya (en)
Geografia
Hiriburua	Tripoli 32°52′31″N 13°11′15″E
Azalera	1.759.541 km²
Punturik altuena	Bikku Bitti
Punturik sakonena	Sabkhat Ghuzayyil (en) (−47 m)
Kontinentea	Afrika
Mugakideak	Egipto, Sudan, Tunisia, Aljeria, Txad, Niger eta Ekialde Hurbila
Administrazioa
Gobernu-sistema	errepublika
Chairman of the Presidential Council (en)	Mohamed al-Menfi
Libiako lehen ministroa	Abdulhamid Dbeibeh (en)
Legebiltzarra	House of Representatives (en)
Harreman diplomatikoak	Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide	ikusi Aduanen Mundu Erakundea Afrikar Batasuna Arab Bank for Economic Development in Africa (en) Arab Fund for Economic and Social Development (en) Arab Monetary Fund (en) Arabiar Liga Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundea Batzar Islamikoko Erakundea Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua Garapeneko Afrikako Bankua International Civil Defence Organisation (en) Interpol LPEE Magreb Arabiarraren Batasuna Multilateral Investment Guarantee Agency (en) Munduko Meteorologia Erakundea Nazio Batuen Erakundea Nazioarteko Finantza Korporazioa Nazioarteko Garapen Elkartea Osasunaren Mundu Erakundea Posta Batasun Unibertsala Telekomunikazioen Batasun Internazionala UNESCO
Demografia
Biztanleria	6.678.567
Dentsitatea	3,8 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi arabiera arabiera estandar moderno
Erabilitako hizkuntzak	ikusi arabiera estandar moderno, Libyan Arabic (en) , Sokna (en) , Libyan Sign Language (en) , Awjila (en) , tahaggart tamahaq, Ghadamès (en) , Nafusi (en) , Teda (en) eta Siwa (en)
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 20
Emankortasun-tasa	2,467 (2014)
Alfabetizazioa	% 86,1 (2004)
Derrigorrezko eskolaratzea	6-15
Bizi-itxaropena	71,934 (2016)
Giza garapen indizea	0,718 (2021)
Ekonomia
BPG nominala	50.984.362.478,497 $ (2017)
BPG per capita	5.978 $ (2017)
BPG erosketa botere paritarioa	125.407.563.118 nazioarteko dolar (2017)
BPG per capita EAPn	19.672,96 nazioarteko dolar (2017)
BPGaren hazkuntza erreala	−4,4 % (2016)
Erreserbak	79.417.877.682 $ (2017)
Inflazioa	29,9 % (2016)
Historia
Sorrera data: 1551ko abuztuaren 15a, 1977ko martxoaren 2a, 1969ko irailaren 1a eta 1951ko abenduaren 24a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+218
ISO 3166-1 alpha-2	LY
ISO 3166-1 alpha-3	LBY
Ordu eremua	ikusi UTC+02:00 : Ekialdeko Europako Ordua : Africa/Tripoli (en)
Elektrizitatea	127 V. 50 Hz. 230 V. 50 Hz.europar loki, AC power plugs and sockets: British and related types (en) , Schuko eta Type L (en)
Internet domeinua	.ly

Libia^[1] (arabieraz: ليبيا‎, Lībiyā; italieraz: Libia)) iparraldeko Afrikako estatua da, Mediterraneo itsasoaren ertzean kokatua. Mugakide ditu Egipto ekialdean, Sudan hego-ekialdean, Txad eta Niger hegoaldean, eta Aljeria eta Tunisia mendebaldean. Ia 1,8 milioi kilometro koadroko azalera du (horietatik % 90 basamortua da); Afrikako laugarren herrialde handiena da eta munduko hamazazpigarrena. Hiriburua eta hiri handiena Tripoli da. Libiako 5,7 milioi biztanleetatik 1,7 milioi hiriburuan bizi dira.

2011ko Libiako Gerra Zibilean bi entitatek aldarrikatzen zuten de jure Libiako gobernu autoritate zirela. Muammar al Kadafiren heriotzaren ondoren, de facto Libiako Arabiar Herri Jamahiriya Sozialista Handia desagertu zen, Libiako Errepublika aldarrikatuz. Trantsizio Kontseilu Nazionalaren buru zen Mustafa Abdul Jalilek herrialdearen kontrola hartu zuen gerra amaitzean eta Kadafi exekutatzean, eta Libia izena eman zioten. Nazio Batuetan 1977tik aurrera Libyan Arab Jamahiriya zen ingelesezko izen ofiziala.

1. ↑ Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .