Manganeso

Manganesoa
25 KromoaManganesoaBurdina
   
 
25
Mn
 
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakiaManganesoa, Mn, 25
Serie kimikoatrantsizio-metalak
Taldea, periodoa, orbitala7, 4, d
Masa atomikoa54,938045(5) g/mol
Konfigurazio elektronikoa[Ar] 4s2 3d5
Elektroiak orbitaleko2, 8, 15
Propietate fisikoak
Egoerasolidoa
Dentsitatea(0 °C, 101,325 kPa) 7,21 g/L
Urtze-puntua1.519 K
(1.246 °C, 2.275 °F)
Irakite-puntua2.334 K
(2.061 °C, 3.742 °F)
Urtze-entalpia12.91 kJ·mol−1
Irakite-entalpia221 kJ·mol−1
Bero espezifikoa(25 °C) 26,32 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
T/K 1.228 1.347 1.493 1.691 1.955 2.333
Propietate atomikoak
Kristal-egiturakubikoa
Oxidazio-zenbakia(k)7, 6, 5 [1], 4, 3, 2, 1 [2] (oxidoak: azidoa, basikoa edo anfoterikoa, oxidazio-egoeraren arabera)
Elektronegatibotasuna1,55 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala1.a: 717,3 kJ/mol
2.a: 1.509,0 kJ/mol
3.a: 3.248 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)114 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)161 pm
Erradio kobalentea139 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa(300 K) 7,81
Soinuaren abiadura5.150 m/s
Isotopo egonkorrenak
Manganesoaren isotopoak
iso UN Sd-P D DE (MeV) DP
52Mn Sint. 5,591 e ε - 52Cr
β+ 0,575 52Cr
γ 0,7, 0,9, 1,4 -
53Mn Sint. 3,74x106 u ε - 53Cr
54Mn Sint. 312,3 e ε - 54Cr
γ 0,834 -
55Mn %100 Mn egonkorra da 30 neutroirekin

Manganesoa elementu kimiko bat da, Mn ikurra eta 25 zenbaki atomikoa dituena. Elementu aske gisa agertzen da naturan (gehienetan burdinarekin batera), bai eta mineral askotan ere. Metal hau aleazio industrialak egiteko erabiltzen da gehien bat. Manganeso-ioiek kolore asko dauzkatenez, pigmentuak ekoizteko baliatzen dira. Oxidazioetarako produktu kimikoak egiteko ere erabiltzen dira. Manganeso (II) ioiak zenbait entzimaren kofaktore gisa funtzionatzen du; hortaz, izaki bizidun guztiek behar dute, aztarna-elementu gisa bada ere.


Developed by StudentB