Mao Zedong

Mao Zedong
Irudi gehiago
Txinako Alderdi Komunistaren Batzorde Iraunkorraren Idazmahaiko kidea 1956ko irailaren 28a - 1976ko irailaren 9a 1. Txinako Herri Errepublikako presidente 1954ko irailaren 27a - 1959ko apirilaren 27a ← baliorik ez - Liu Shaoqi → Chairman of the National Committee of the Chinese People's Political Consultative Conference (en) 1949ko irailaren 21a - 1954ko irailaren 27a ← baliorik ez - Zhou Enlai → Txinako Alderdi Komunistako Batzorde Militar Zentraleko lehendakaria 1945eko abuztuaren 23a - 1976ko irailaren 9a ← baliorik ez - Hua Guofeng → Chairman of the Chinese Communist Party (en) 1945eko ekainaren 19a - 1976ko irailaren 9a ← baliorik ez - Hua Guofeng → Txinako Alderdi Komunistaren Batzorde Iraunkorraren Idazmahaiko kidea 1935eko urtarrilaren 17a - 1945eko ekainaren 19a member of the National Political Assembly (en) Hautetsia: 1st National Political Council (en) , 2nd National Political Council (en) , 3rd National Political Council (en) , 4th National Political Council (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	毛澤東
Jaiotza	Shaoshan (en) , 1893ko abenduaren 26a
Herrialdea	Qing dinastia  (1893ko abenduaren 26a -  1911ko abenduaren 31) Txinako Errepublika (1912–1949)  (1912ko urtarrilaren 1a -  1949ko irailaren 30a) Chinese Soviet Republic  (1931ko azaroaren 7a -  1937ko irailaren 22a)  Txinako Herri Errepublika  (1949ko urriaren 1a -  1976ko irailaren 9a)
Bizilekua	Zhongnanhai Mao Zedong's Former Residence (en) Former residence of Mao Zedong during his first stay in Beijing (en)
Talde etnikoa	Han etnia
Lehen hizkuntza	txinera
Heriotza	Zhongnanhai, 1976ko irailaren 9a (82 urte)
Hobiratze lekua	Mao Zedongen mausoleoa
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Aita	Mao Yichang
Ama	Wen Qimei
Ezkontidea(k)	Luo Yixiu  (1908 -  1910eko otsailaren 11) Yang Kaihui  (1920 -  1930) He Zizhen  (1928 -  1938) Jiang Qing  (1938ko azaroaren 20a -  1976ko irailaren 9a)
Seme-alabak	ikusi Mao Anying Mao Anqing Mao Anlong Yang Yuehua Li Min Li Na
Haurrideak	ikusi Mao Zemin Mao Zetan
Hezkuntza
Heziketa	Dongshan Senior High School (en) (1910 - 1911) Xiangxiang First Senior High School (en) (1911 - 1911) The First High School of Changsha, Hunan (en) (1912 - 1912) Hunan First Normal University (en) (1913 - 1918ko ekaina)
Hizkuntzak	mandarin txinera Xiang Chinese (en) txinera
Irakaslea(k)	Li Yuanfu (en)
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, poeta, idazlea, filosofoa, irakaslea, liburuzaina, estratega, Politikari teorikoa, iraultzailea eta kaligrafoa
Lateralitatea	eskuina
Altuera	180 zentimetro
Enplegatzailea(k)	Peking University Library (en)
Lan nabarmenak	ikusi Maoren liburu gorria Selected works of Mao Zedong (en) Poetry of Mao Zedong (en) calligraphy of Mao Zedong (en) On the People's Democratic Dictatorship (en) Three Old Articles (en) On Coalition Government (en) Bombard the Headquarters (en) Statement by comrade Mao Zedong, chairman of the Central Committee of the Communist Party of China, in support of the Afro-American struggle against violent repression (en)
Jasotako sariak	ikusi People's Liberation Army Strategist
Mugimendua	Marxismo-Leninismo-Maoismoa
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Askapenerako Herri Armada Chinese Workers’ and Peasants’ Red Army (en) New Army (en)
Parte hartutako gatazkak	Txinako Gerra Zibila Bigarren Txina-Japonia Gerra Koreako Gerra Sino-sobietar muga-gatazka Vietnamgo Gerra Sino-Indian War (en) Iparraldeko espedizioa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa ateoa
Alderdi politikoa	Txinako Alderdi Komunista Kuomintang

Mao Zedong^[1] (^ⓘ; txinera tradizionalez: 毛澤東; txinera sinplifikatuz: 毛泽东 Shaoshan, Hunan, 1893ko abenduaren 26a - Beijing, 1976ko irailaren 9a) politikari, estatu gizon eta poeta txinatar bat izan zen. 1921ean Txinako Alderdi Komunistaren sortzaileetako bat izan zen. Nekazariak erreboltatu eta Hunan probintzian matxinatzen saiatu zen, baina porrot egin zuen. Pixkanaka bere irizpideak alderdian ezarri zituen, eta 1935ean mugimendu komunistako buru izatera iritsi zen. 1949an, gerra zibil luze baten ondoren, Txinako Herri Errepublika aldarrikatu zuen.

Txinako Alderdi Komunistaren Politburoko presidente izan zen 1943tik eta Komite Zentraleko presidente 1945etik hil zen arte. Lidergo horren pean, Alderdi Komunistak Txina gobernatu zuen ,Txinako Gerra Zibila irabazi ondoren, 1949an Txinako Herri Errepublika sortu zuen arte.

Maok marxismo-leninismoaren adar esanguratsu bat garatu zuen, maoismo izenaz ezagutzen dena, estalinismoaren ideologia politikoaren gisakoa. Boterean egon zen hamarkadatan, nekazaritza kolektibizatu zuen Aurrerako Jauzi Handia plangintza sozioekonomikoaren bitartez. Sobietar Batasunarekiko aliantza bat sortu zuen, geroago hautsi. zuena Geroago, 1960ko hamarkadan, Iraultza Kulturala bultzatu zuen.

Maori aitortzen zaio Txina bateratu, baketsu eta atzerriko menderakuntzarik gabeko baten sorrera, Lehen Opioaren Gerraz geroztik lehen aldiz; aldi berean, kritikatu izan zaio 1958–1961eko goseteagatik eta Iraultza Kulturalak ekarri zuen indarkeriagatik.

1. ↑ EIMA: Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak.