Mao Zedong |
---|
|
1956ko irailaren 28a - 1976ko irailaren 9a 1954ko irailaren 27a - 1959ko apirilaren 27a ← baliorik ez - Liu Shaoqi → 1949ko irailaren 21a - 1954ko irailaren 27a ← baliorik ez - Zhou Enlai → 1945eko abuztuaren 23a - 1976ko irailaren 9a ← baliorik ez - Hua Guofeng → 1945eko ekainaren 19a - 1976ko irailaren 9a ← baliorik ez - Hua Guofeng → 1935eko urtarrilaren 17a - 1945eko ekainaren 19a Hautetsia: 1st National Political Council (en) , 2nd National Political Council (en) , 3rd National Political Council (en) , 4th National Political Council (en) |
|
Jaiotzako izen-deiturak | 毛澤東 |
---|
Jaiotza | Shaoshan (en) , 1893ko abenduaren 26a |
---|
Herrialdea | Qing dinastia (1893ko abenduaren 26a - 1911ko abenduaren 31) Txinako Errepublika (1912–1949) (1912ko urtarrilaren 1a - 1949ko irailaren 30a) Chinese Soviet Republic (1931ko azaroaren 7a - 1937ko irailaren 22a) Txinako Herri Errepublika (1949ko urriaren 1a - 1976ko irailaren 9a) |
---|
Bizilekua | Zhongnanhai Mao Zedong's Former Residence (en) Former residence of Mao Zedong during his first stay in Beijing (en) |
---|
Talde etnikoa | Han etnia |
---|
Lehen hizkuntza | txinera |
---|
Heriotza | Zhongnanhai, 1976ko irailaren 9a (82 urte) |
---|
Hobiratze lekua | Mao Zedongen mausoleoa |
---|
Heriotza modua | berezko heriotza: miokardio infartu akutua |
---|
|
Aita | Mao Yichang |
---|
Ama | Wen Qimei |
---|
Ezkontidea(k) | Luo Yixiu (1908 - 1910eko otsailaren 11) Yang Kaihui (1920 - 1930) He Zizhen (1928 - 1938) Jiang Qing (1938ko azaroaren 20a - 1976ko irailaren 9a) |
---|
Seme-alabak | |
---|
Haurrideak | |
---|
|
Heziketa | Dongshan Senior High School (en) (1910 - 1911) Xiangxiang First Senior High School (en) (1911 - 1911) The First High School of Changsha, Hunan (en) (1912 - 1912) Hunan First Normal University (en) (1913 - 1918ko ekaina) |
---|
Hizkuntzak | mandarin txinera Xiang Chinese (en) txinera |
---|
Irakaslea(k) | Li Yuanfu (en) |
---|
|
Jarduerak | politikaria, poeta, idazlea, filosofoa, irakaslea, liburuzaina, estratega, Politikari teorikoa, iraultzailea eta kaligrafoa |
---|
Lateralitatea | eskuina |
---|
Altuera | 180 zentimetro |
---|
Enplegatzailea(k) | Peking University Library (en) |
---|
Lan nabarmenak | |
---|
Jasotako sariak | |
---|
Mugimendua | Marxismo-Leninismo-Maoismoa |
---|
|
Adar militarra | Askapenerako Herri Armada Chinese Workers’ and Peasants’ Red Army (en) New Army (en) |
---|
Parte hartutako gatazkak | Txinako Gerra Zibila Bigarren Txina-Japonia Gerra Koreako Gerra Sino-sobietar muga-gatazka Vietnamgo Gerra Sino-Indian War (en) Iparraldeko espedizioa |
---|
|
Erlijioa | ateismoa ateoa |
---|
Alderdi politikoa | Txinako Alderdi Komunista Kuomintang |
---|
|
|
|
Mao Zedong[1] (ⓘ; txinera tradizionalez: 毛澤東; txinera sinplifikatuz: 毛泽东 Shaoshan, Hunan, 1893ko abenduaren 26a - Beijing, 1976ko irailaren 9a) Txinako Alderdi Komunistaren buruzagia eta Txinako Herri Errepublikako lehendakaria izan zen. Mundu osoan eragina izan duen buruzagi komunista. Maoren buruzagitzapean, 1949an, Alderdi Komunistak boterea eskuratu zuen Txina kontinentalean, Txinako Gerra Zibilean Chiang Kai-sheken Kuomintangeko nazionalistak garaitu ostean (nazionalisten agindupeko lurraldea Taiwanera mugatu zen).
Maoren komunismoaren ikuspegiari maoismo deritzo (jatorrian Mao Zedong pentsamendua zeritzon). Maoismoak nekazarien paper iraultzailea nabarmentzen du, besteak beste. Maoren gobernuaren ezaugarri izan ziren, orobat, kanpaina ideologikoak, eta aipatzekoak dira Aurreranzko Jauzi Handia eta Iraultza Kulturala.
Iturri batzuen arabera, diktadorea,[2] tirano odolzalea[3] edo genozida[4] izenondoak erabiltzen dituzte. Beste iturri batzuek positiboki baloratzen dute, liderra, «Txina berriaren arkitektoa»,[5] estatista, lemazain handia,[6] aberriaren aita, Txina sozialistaren aita eta iraultzaile proletario handia[7] bezalako kontzeptuak erabiliz.
- ↑ EIMA: Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak.
- ↑ Meisner, Maurice (1999). Mao's China and After. New York: The Free Press. 58.-60.or.
- ↑ https://www.bbc.com/mundo/noticias-internacional-37276366
- ↑ Aveledo, Ramón Guillermo (2008). El dictador: anatomía de la dictadura. Libros Marcados. ISBN 9789806933422.
- ↑ https://www.britannica.com/biography/Mao-Zedong
- ↑ https://www.telam.com.ar/notas/202109/567740-45-aniversario-muerte-mao-zedong-china.html
- ↑ https://elpais.com/diario/1981/07/01/internacional/362786405_850215.html