Nazionalitatea edo herritasuna[1][2] pertsona bat nazio jakin batekoa dela adierazten duen egoera da. Gizarte-zientzietan- zuzenbide pribatuan, zuzenbide konstituzionalean edo nazioarteko harremanetan- nahiko inportantea da. Edonola ere, adiera ezberdinak izan litezke:[3]
- nazionalitate juridiko, administratibo edo pasaportearena: pertsona baten ordenamendu juridiko adierazten du eta horrela badaude britainiarrak, espainiarrak, hegoafrikarrak eta abar.
- nazionalitate sozial edo sentimenduarena: pertsona baten komunitate sentimental eta kulturala adierazten du. Horrela, badaude euskaldunak, kurduak, irlandarrak, zuluak eta abar.
Nazionalitatea lortzeko hiru bide daude:
- Ius sanguinis edo odolaren eskubidea: ume batek bere gurasoen nazionalitatea izango du.
- Ius soli edo lurzoruaren eskubidea: ume batek bere jaiolekuaren nazionalitatea izango du.
- Ius domicili edo bizilekuaren eskubidea: pertsona batek bere bizilekuaren nazionalitatea izango du.
Nazionalitate bi edo gehiago izateko eskubidea izatekotan, ius optandi edo aukeratzeko eskubidea dago. Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 15. atalak honela dio:
«
|
1. Pertsona orok du nazionalitatea izateko eskubidea. 2. Inori ezingo zaio arrazoirik gabe nazionalitatea kendu, ezta nazionalitatea aldatzeko eskubidea ukatu ere.
|
»
|
Beraz, nazionalitatea aldatu eta gal liteke. Pertsona batek nazionalitaterik ez badu, herrigabe du izena.
- ↑ «Herritasun» Euskaltzaindiaren Hiztegia. .
- ↑ «Herritasun» Orotariko Euskal Hiztegia. .
- ↑ Oommen, T. K.. (1997). Citizenship, nationality, and ethnicity: reconciling competing identities. Cambridge: Polity Press, 6 or. ISBN 0-7456-1620-8..