Back تحمض المحيطات Arabic Окисляване на океана Bulgarian মহাসাগরের অম্লতা বৃদ্ধি Bengali/Bangla Acidificació de l'oceà Catalan Okyselování oceánů Czech Havenes forsuring Danish Versauerung der Meere German Οξίνιση των ωκεανών Greek Ocean acidification English Oceana acidiĝo Esperanto

Ozeanoen azidifikazio

Gizakien aktibitatetik sortutako CO2-aren ondorioz ozeanoetan egondako pH aldaketa 1700 eta 1900 urteen tartean.[1]

Ozeanoen azidifikazioa Lurreko ozeanoen pH-aren jaitsiera konstantea da, atmosferako karbono dioxidoaren (CO2) xurgapenaren ondorioz sortua.[2]

Itsasoko uraren pH-a 7 baino zerbait txikiagoa da, hau da, pixka bat basikoa da, eta ozeanoaren azidifikazioa ozeanoetako ura pH neutrorantz jotzea da, pH azidoetara (pH < 7) jo ordez.[3][4] Giza aktibitatearen ondorioz atmosferara askatutako CO2 kantitatearen %30-40 ozeano, ibai eta lakuetan disolbatzen dela estimatzen da. Oreka kimikoa lortzeko, haren zati batek urarekin erreakzionatzen du azido karbonikoa sortzeko (H2CO3). Azido karbonikoaren molekula batzuk bikarbonato ioietan eta hidrogeno ioietan disoziatzen dira, ozeanoen azidifikazioa gauzatuz (H+ kontzentrazioa handitzen delako).

Azidotasunaren handipenak izaki bizidunetan ondorio kaltegarriak dituela uste da. Hidrogeno ioi libreen presentzia handitzean, azido karbonikotik eratorritako karbonato ioiak bikarbonato ioiak bilakatzea eragiten du. Ozeanoaren basetasuna (≈ [HCO3-] + 2[CO32-]) prozesuarekin ez du aldatzen, edo denborarekin handitu daiteke karbonato ioien disolbazioaren ondorioz. Karbonato ioi eskuragarrien murrizpenak organismo kaltzifikatzaileentzat, hala nola korala edo plankton espezie batzuk, zailtasunak sor dezake kaltzio karbonato biogenikoaren formaziorako, eta ondorioz organismo hauek disoluzioarekiko bulnerableak bihurtzen dira.

1751 eta 1996 tartean, gainazal ozeanoaren pH-a 8,25etik 8,14ra jaitsi dela estimatzen da,[5] munduko ozeanoen H+ ioien kontzentrazioaren handipenaren %35a dena.[6] Azken hamarkadan, lurreko sistemaren modeloek ozeanoaren azidifikazioa analogo historikoak gainditu dituztela adierazten dute,[7] eta ozeanoen beste aldaketa biogeokimikoekin batera, itsaso eta ozeanoetako ekosistemen funtzionamendua honda dezaketela eta 2100 urtetik aurrera ozeanoarekin erlazionatutako zerbitzu eta ondasun askoren ustiapena eten.[8]

Nahiz eta gaur egungo ozeanoen azidifikazioa partzialki jatorri antropogenikoa izan, aurretik gertatu da.[9] Adibiderik garbiena Paleozeno-Eozeno Maximo Termikoa da, orain dela 56 miloi urte gertatu zena, karbono kantitate erraldoiak ozeano eta atmosferara sartu zirenean karbonatozko sedimentuen disoluzioa eraginez ozeano osoan zehar.[10]

  1. ↑ (Ingelesez) Global Ocean Data Analysis Project. 2018-04-20 (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  2. ↑ (Ingelesez) Amoretti, M.; Amsler, C.; Bonomi, G.; Bouchta, A.; Bowe, P.; Carraro, C.; Cesar, C. L.; Charlton, M. et al.. (2002/10). «Production and detection of cold antihydrogen atoms» Nature 419 (6906)  doi:10.1038/. ISSN 1476-4687. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  3. ↑ Millero, Frank J.. (February 1995). «Thermodynamics of the carbon dioxide system in the oceans» Geochimica et Cosmochimica Acta 59 (4): 661–677.  doi:10.1016/0016-7037(94)00354-o. ISSN 0016-7037. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  4. ↑ (Ingelesez) Feely, Richard A.; Sabine, Christopher L.; Lee, Kitack; Berelson, Will; Kleypas, Joanie; Fabry, Victoria J.; Millero, Frank J.. (2004-07-16). «Impact of Anthropogenic CO2 on the CaCO3 System in the Oceans» Science 305 (5682): 362–366.  doi:10.1126/science.1097329. ISSN 0036-8075. PMID 15256664. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  5. ↑ (Ingelesez) Jacobson, Mark Z.. (2005). «Studying ocean acidification with conservative, stable numerical schemes for nonequilibrium air-ocean exchange and ocean equilibrium chemistry» Journal of Geophysical Research 110 (D7)  doi:10.1029/2004jd005220. ISSN 0148-0227. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  6. ↑ (Ingelesez) Hall-Spencer, Jason M.; Rodolfo-Metalpa, Riccardo; Martin, Sophie; Ransome, Emma; Fine, Maoz; Turner, Suzanne M.; Rowley, Sonia J.; Tedesco, Dario et al.. (2008-06-08). «Volcanic carbon dioxide vents show ecosystem effects of ocean acidification» Nature 454 (7200): 96–99.  doi:10.1038/nature07051. ISSN 0028-0836. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  7. ↑ (Ingelesez) Mora, Camilo; Frazier, Abby G.; Longman, Ryan J.; Dacks, Rachel S.; Walton, Maya M.; Tong, Eric J.; Sanchez, Joseph J.; Kaiser, Lauren R. et al.. (2013-10). «The projected timing of climate departure from recent variability» Nature 502 (7470): 183–187.  doi:10.1038/nature12540. ISSN 0028-0836. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  8. ↑ (Ingelesez) Mora, Camilo; Wei, Chih-Lin; Rollo, Audrey; Amaro, Teresa; Baco, Amy R.; Billett, David; Bopp, Laurent; Chen, Qi et al.. (2013-10-15). «Biotic and Human Vulnerability to Projected Changes in Ocean Biogeochemistry over the 21st Century» PLOS Biology 11 (10): e1001682.  doi:10.1371/journal.pbio.1001682. ISSN 1545-7885. PMID 24143135. PMC PMC3797030. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  9. ↑ Zeebe, Richard E.. (2012-05-02). «History of Seawater Carbonate Chemistry, Atmospheric CO2, and Ocean Acidification» Annual Review of Earth and Planetary Sciences 40 (1): 141–165.  doi:10.1146/annurev-earth-042711-105521. ISSN 0084-6597. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
  10. ↑ (Ingelesez) Zachos, James C.; Röhl, Ursula; Schellenberg, Stephen A.; Sluijs, Appy; Hodell, David A.; Kelly, Daniel C.; Thomas, Ellen; Nicolo, Micah et al.. (2005-06-10). «Rapid Acidification of the Ocean During the Paleocene-Eocene Thermal Maximum» Science 308 (5728): 1611–1615.  doi:10.1126/science.1109004. ISSN 0036-8075. PMID 15947184. (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).

Developed by StudentB