Pierre de Fermat | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Beaumont-de-Lomagne, 1601 |
Herrialdea | Frantzia |
Heriotza | Castres, 1665eko urtarrilaren 12a (57/58 urte) |
Hobiratze lekua | Castres |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Louise de Long (en) (1631ko ekainaren 1a - |
Hezkuntza | |
Heziketa | Old University of Orléans (en) (1623 - |
Hezkuntza-maila | Bachelor of Laws (en) |
Hizkuntzak | latina frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | matematikaria, abokatua, epailea, Eleaniztuna eta legelaria |
Enplegatzailea(k) | Parliament of Toulouse (en) (1638ko urtarrilaren 16a - |
Lan nabarmenak | |
Influentziak | Diofanto Alexandriakoa, Girolamo Cardano eta François Viète |
Pierre de Fermat (Beaumont-de-Lomange, Tarn eta Garona, 1601- Castres, Tarn, 1665eko urtarrilaren 12a) frantziar jurista eta matematikaria izan zen. Eric Temple Bell matematikaren alorreko historialariak “afizionatuen printzea” ezizena eman zion, eta hala ezaguna da gaur egun ere[1].
Izan ere, XVII. mendeko matematikaririk ospetsuenetarikoa izan zen, René Descartes eta Johannes Keplerrekin batera. Nahiz eta horretara profesionalki ez dedikatu, kalkulu modernoan eta geometria analitikoan buruturiko ekarpenek eragin handia izan dute. Joseph-Louis Lagrangen esanetan, alegia, kalkuluaren asmatzailea dugu frantsesa[2]. Horretaz gain, Blaise Pascalekin batera probabilitateen teoriaren fundatzailea ere badugu Fermat. Gaineratu beharra dago, Descartes beraren ikerketetatik at, geometria analitikoaren oinarrizko printzipioa ere aurkitu zuela pertsonaia honek. Hala ere, haren ekarpen nagusi eta ospetsuena bere azkeneko teorema dugu, buruhauste ugari ekarri izan dituen ezezagun matematikoa. Askok esaten dutenez, Diofantoren obraren jarraipena dugu Fermat[3], zenbakien teoria alor independiente gisa sortu baitzuen[4].