San Frantzisko (Kalifornia)

San Frantzisko
San Francisco
konderri-hiri kontsolidatua
Administrazioa
Estatu burujabe Ameriketako Estatu Batuak
Estatua Kalifornia
Kaliforniako konderriSan Francisco konderria
AlkateaLondon Breed (en) Itzuli
Izen ofizialaSan Francisco
Yerba Buena
Jatorrizko izenaSan Francisco
Posta kodea94110, 94103, 94133, 94107, 94109, 94108, 94105 eta 94116
FIPS kodea06-67000
Geografia
Koordenatuak37°46′39″N 122°24′59″W / 37.7775°N 122.4164°W / 37.7775; -122.4164
Map
Azalera600,592202 km²
Altuera30 m eta 52 ft
MugakideakSausalito, Richmond, Alameda, Brisbane eta Daly City
Demografia
Biztanleria873.965 (2020ko apirilaren 1a)
−7.584 (2019)
Dentsitatea1.455 bizt/km²
Etxebizitzak362.141
Informazio gehigarria
Sorrera1776ko ekainaren 29a eta 1776
Telefono aurrizkia415, 628
Ordu eremuaUTC−08:00, UTC−07:00 eta Ozeano Bareko ordu-eremua
Hiri senidetuakZürich, Abidjan, Burgas, Caracas, Sydney, Tesalonika, Taipei, Cork, Haifa, Ho Chi Minh Hiria, Manila, Osaka, Seul, Shanghai, Vladivostok, Addis Abeba, Asis, Bangalore, Bukarest, Caltagirone, Valparaíso, Napoli, Alassio, Belém, Lisboa, Amman, Lurmutur Hiria, Krakovia, Ischia, Paris, Kiel, Bartzelona eta Callao
Hizkuntza ofizialaingeles, gaztelania, txinera, filipinera eta Vietnamera
sf.gov, sf.gov…, sf.gov… eta sf.gov…

San Frantzisko[1] (ingelesez: City and County of San Francisco) Ameriketako Estatu Batuetako mendebaldeko hiri eta konderria da, Kalifornia estatuko erdi-mendebaldean, San Frantziskoko badia eta Ozeano Barearen arteko penintsula batean dagoena[2]. Kaliforniako laugarren hiririk jendetsuena da, Los Angeles, San Diego eta San Joseren atzean; 2013an, hiriak 837.442 biztanle zituen[3], baina metropoli eremuak 4,5 milioi biztanle ditu eta San Jose-San Frantzisko-Oakland eremuak, 8,5 milioi inguru.

Ehunka film eta telesail grabatu dira San Frantziskoko kaleetan, eta munduko zubirik ospetsuenetako bat dago bertan, Golden Gate zubi gorrixka. San Frantziskoko auzo famatuenek ezaugarri eta pertsonalitate bereziak dituzte eta hauetan kultura aniztasuna arnasten da. Haight Ashbury auzoan hippie mugimendua sortu zen; Chinatown auzoan, Asiatik kanpoko komunitate txinatarrik handiena eta Estatu Batuetako zaharrena biltzen da; Castro auzoa, berriz, historiako lehen gay auzoa da eta bertan sortu zuten ostadarraren bandera ezaguna.[4]

Jatorri mexikarreko Lowriderra kultura mugimendu adierazgarria hemen sortu zen. Auto zaharrak aldatu eta moldatu egiten dituzte.[4]

San Frantziskoko badiaren erdian Alcatrazeko kartzela aski ezaguna dago. AEBko kartzelarik seguruena izan zena 1934an eraiki eta 1963 itxi zuten.[4]

  1. Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .
  2. San Francisco Global.britannica.com
  3. Annual Estimates of the Resident Population Factfinder2.census.gov
  4. a b c «San Frantziskoko kale aldapatsuetan gora, gaur, "Vascos por el Mundo" saioan» EITB Euskal Irrati Telebista 2021-08-20 (Noiz kontsultatua: 2022-03-14).

Developed by StudentB