The Beatles | |
---|---|
Taldekideak | |
Datuak | |
Jatorria | Liverpool |
Musika mota | Rock |
Urteak | 1960 - 1970 |
Produkzioa | |
Managerra | Brian Epstein |
Taldekideak | |
John Lennon Paul McCartney George Harrison Ringo Starr | |
Lehengo taldekideak | |
Pete Best | |
Sariak | |
Jasotako sariak | ikusi
|
Nominazioak | ikusi
|
Informazio gehigarria | |
www.beatles.com | |
|
The Beatles 1960an Liverpoolen sortutako rock musika talde ingelesa izan zen, John Lennon, Paul McCartney, George Harrison eta Ringo Starr musikariek sortua. Garai guztietako eragin handiena izan duen taldea dela uste da[1], eta 1960ko hamarkadako kontrakultura garatzen eta musika herrikoia arte-forma gisa aitortzen lagundu zuten[2]. 1950eko hamarkadako skiffle, beat eta rock and roll estiloetan errotuta, musika klasikoaren eta pop tradizionalaren elementuak txertatzen zituzten bere soinuak modu berritzailean. Folk, Indiako musika, psikodelia eta hard rock estiloak ere jorratu zituen taldeak. Grabaketa, konposizio eta aurkezpen artistikoan aitzindari izan zirenez, The Beatlesek musika industriaren alderdi asko irauli zituzten, eta, askotan, garai hartako mugimendu gazte eta soziokulturalen lider gisa agertu zitzaien[3].
Lennon eta McCartney konpositore nagusiak buru zituztela, The Beatles taldeak Lennonen aurreko taldetik aurrera eboluzionatu zuten, Quarrymen taldekoak, eta ospea Liverpool eta Hanburgoko klubetan hiru urtez jo eta gero lortu zuten, hasieran Stuart Sutclifferekin baxua jotzen. Lennon, McCartney eta Harrisonen hirukote nagusia, 1958tik elkarrekin, hainbat bateria izan zituzten, Pete Best barne, Starr 1962an haiekin bat egitera gonbidatu aurretik. Brian Epstein managerra talde profesional bihurtu zuen, eta George Martin ekoizleak zuzendu eta garatu zituen bere grabaketak, EMI Records diskoetxearekin sinatu eta "Love Me Do" bere lehen arrakasta lortu ondoren, 1962ko amaieran. "Beatlemania" ezizenaz ezagutzen diren zaleen amorru bizia bilakatu arte ospea handitu ahala, taldeak "Lau Fabulosoak" (The Fab Four) ezizena hartu zuen. Batzuetan, Epstein, Martin edo taldeko beste kide bati "Bosgarren Beatle" deitzen zioten.
1964aren hasieran, Beatles taldea nazioarteko izarrak ziren eta garai horretararte ezezagunak ziren arrakasta komertziala eta kritikoa lortu zuten. Britainia Handiko kultur suspertzearen indar nagusietako bat bihurtu ziren eta Estatu Batuetako pop merkatuaren inbasio britainiarra hasi zuten. Laster egin zuten debuta zineman A Hard Day's Night (1964) filmarekin. Estudioko lanak perfekzionatzeko gogo gero eta handiagoari eta kontzertuen birak oso zailak izateari esker, taldeak zuzeneko emanaldiak utzi zituen 1966an. Rubber Soul (1965), Revolver (1966) eta Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band (1967) disko sofistikatuagoak ekoitzi zituzten. The Beatles (1968) eta Abbey Road (1969) diskoekin ere arrakasta handiagoa izan zuten. Disko horien arrakastak albumen aroa iragarri zuen, eta singleen gainetik diskografiaren kontsumoan nagusi bihurtu ziren. Disko horiek areagotu egin zuten publikoak droga psikodelikoekiko eta ekialdeko espiritualtasunarekiko zuen interesa, eta musika elektronikoan, albumen azaletan eta bideo musikaletan egindako aurrerapenak bultzatu zituzten. 1968an, Apple Corps sortu zuten, taldearen ondarearekin lotutako proiektuak gainbegiratzen dituen multimedia korporazioa. 1970ean taldea desegin ondoren, taldeko kide nagusi guztiek bakarlari gisa arrakasta izan zuten, eta bilera partzial batzuk egin dira. Lennon 1980an erail zuten eta Harrison 2001ean biriketako minbiziaren ondorioz hil zen. McCartneyk eta Starrek jardunean jarraitzen dute.
The Beatles inoiz salmentarik handienak izan dituen musika taldea da, 600 milioi ale salduz mundu osoan[4][5]. AEBetako Billboard zerrenden historiako talderik arrakastatsuena da[6], Erresuma Batuko albumen zerrendako lehen albumetako errekorra (15), AEBetako Billboard Hot 100 zerrendako lehen arrakasta (20) eta Erresuma Batuan gehien saldutako singleen marka (21,9 milioi). Taldeak sari ugari jaso zituen, horien artean zazpi Grammy sari, lau Brit Awards, Oscar bat (1970eko Let It Be dokumentalagatik jatorrizko soinu banda onenaren saria) eta hamabost Ivor Novello sari. 1988an sartu ziren Rock and Rollaren Ospearen Aretoan, eta kide nagusi bakoitza banaka sartu zen 1994tik 2015era. 2004an eta 2011n, historiako artista onenen Rolling Stone zerrenda irabazi zuen. Time aldizkariak XX. mendeko 100 pertsona garrantzitsuenen artean sartu zituen.