Religy

De symboalen fan ferskate religyen en libbensbeskôgings.
Boppeste rige f.l.n.rj.: Gryksk heidendom (hellenisme), kristendom, Armeensk heidendom (hetanisme), seichō-no-ie, bahaïsme en Egyptysk heidendom (kemetisme);
2e rige f.l.n.rj.: jezidisme, Germaansk heidendom, konfusianisme, islaam, Russysk heidendom en jaïnisme;
3e rige f.l.n.rj.: sjintoïsme, natoerreligyen, ateïsme, unitarysk universalisme, tenrikyō en Letsk heidendom;
4e rige f.l.n.rj.: Keltysk heidendom, joadendom, raëlisme, Romeinsk heidendom, taoïsme en soroästrisme;
5e rige f.l.n.rj.: wicca, sōka gakkai, Estysk heidendom, hindoeïsme, eckankar en Finsk heidendom (sûomenisme);
6e rige f.l.n.rj.: boedisme, Litousk heidendom, konkōkyō, Semitysk heidendom, cao đài en de goadinnebeweging;
7e rige f.l.n.rj.: Kanaänitysk heidendom, rastafarianisme, mormonisme, samaritanisme, Sirkassysk heidendom en mandeïsme;
8e rige f.l.n.rj.: thelema, Joadske wicca (jewitchery), druïdisme, Sineesk universalisme, peyotekultus en Poalsk heidendom;
9e rige f.l.n.rj.: ayyavazhi, wrâldmessianisme, noächisme, scientology, satanisme en achmadija-islaam;
10e rige f.l.n.rj.: tsjondoïsme, Hongaarsk heidendom, yiguando, mexicayotl (Azteeksk heidendom), humanisme en Noardamerikaansk Yndiaansk sjamanisme; ûnderste rige f.l.n.rj.: Baskysk heidendom, unifikaasjebeweging, Afrikaanske natoerreligyen, sikhisme, messiasbelidend joadendom en tengrisme.

In religy (fan it Latynske religio) is in kultureel systeem fan minsklik tinken en hâlden en dragen dat yn ferbân stiet mei it boppenatuerlike of it transendinte (bûtennatuerlike). Ta sa'n systeem hearre libbensbeskôging, hillige plakken, etyk en faak ek teksten en organisaasjes. Dêrby nimt it leauwen yn ien of mear hillige boppeminsklike wêzens (goaden) en/of yn in libben nei de dea almeast in sintraal plak yn. Oare ûnderdielen kinne seremoanjes en rituëlen wêze, ferearing, inisjaasjes, offers, hjeldagen, betinkings, trouwerijen, útfearten, meditaasje, gebed, muzyk, sjongen, dûns en keunst. Religy kin fêstlein wêze yn hillige teksten of trochjûn wurde fia mûnlinge oerlevering. Yn sokke boarnen kin in inkele god (of God) beskreaun wurde, mar ek in wiidfiemjende mytology fan in grut panteön of ynstee inkeld de etyk fan 'e religy.

Synonimen foar religy binne (de) godstsjinst ("it tsjinjen fan in god of goaden") en (it) leauwe. De oanstriid ta religy wurdt religiositeit neamd. Sûnt de Ferljochting fan 'e achttjinde iuw bestiet der in streaming, it ateïsme, dy't eltse foarm fan religy ôfwiisd. Hoewol't oan it begjin fan 'e ienentweintichste iuw benammen yn West-Jeropa religiositeit oan terrein ferliest, hinget noch altyd in grutte mearderheid fan de wrâldbefolking, sa'n 87,2%, de iene of oare religy oan. Der besteane wrâldwiid nei skatting sa'n 10.000 ûnderskate religyen, dy't troch godstsjinstûndersikers opdield wurde yn trije haadgroepen: wrâldreligyen, lânseigen religyen en nije religieuze bewegings. Fan 'e wrâldbefolking hong anno 2010 78% ien fan 'e fjouwer grutste wrâldreligyen oan: it kristendom, de islaam, it hindoeïsme en it boedisme. Der binne sterke oanwizings om derfan út te gean dat religiositeit en spiritualiteit de minske oanberne is. It net hawwen fan in religy hjit yrreligy. De wichtichste foarmen dêrfan binne ateïsme en agnostisisme. It proses fan it loslitten fan religy hjit sekularisaasje. De tûken fan 'e wittenskip dy't ûndersyk dogge nei it ferskynsel 'religy' binne de teology en de ferlykjende godstsjinstwittenskip.


Developed by StudentB