O cinquecento representa a segunda fase do Renacemento italiano, a súa culminación e a súa crise, e tamén o comezo da súa difusión por Europa. A fins do século XIV e comezos do XV na corte dos Sforza de Milán revisáronse os presupostos estéticos do Quattrocento que conduciu a unha linguaxe severa e monumental sen os adobíos da etapa anterior. A conquista de Milán polos franceses provocou a fuxida dos artistas que alí traballaban e que as súas concepcións artísticas se esparexesen polo territorio italiano e sobre todo en Roma tras a volta da corte papal desde Aviñón e o mecenado exercido por unha nova xeración de papas.
Comprende dúas fases: comeza co denominado Alto Renacemento (últimos anos do século XV e primeiras décadas do século XVI), e remata co denominado Baixo Renacemento ou Manierismo.