Coello

Coello Oryctolagus cuniculus
Coello silvestre fotografado en Tasmania
Estado de conservación
Case ameazada[1]
Clasificación científica
Reino: Animalia Filo: Chordata Subfilo: Vertebrata Clase: Mammalia Subclase: Theria Infraclase: Placentalia Orde: Lagomorpha Familia: Leporidae Xénero: Oryctolagus Lilljeborg, 1873 Especie: O. cuniculus
Nome binomial
Oryctolagus cuniculus (Linnaeus, 1758)
Especie tipo
Lepus cuniculus Linnaeus, 1758
Área de distribución de Oryctolagus cuniculus      Área nativa     Introducido
Subespecies
Véxase o texto
Sinonimia
Véxase o texto

O coello^[2] (ou coello europeo, para distiguilo doutras especies da familia), cientificamente Oryctolagus cuniculus, é unha especie de mamífero lagomorfo da familia dos lepóridos, a única do xénero Oryctolagus.^[3][4]

Orixinario do suroeste de Europa (España, Portugal e o suroeste de Francia) e do noroeste de África (norte de Marrocos e de Alxeria),^[5] onde aínda existe (cada vez menos) en estado salvaxe, existen tamén moitas subespecies domesticadas en case todo o planeta. Útil ás persoas pola súa carne, usada como alimento, e pola súa pel, usada para confeccionar vestiario.

Crese popularmente que a pata de coello é un amuleto de boa sorte. Hoxe en día é tamén frecuente criar coellos como animais de compañía.

Os coellos distínguense das lebres por seren altriciais.^[6]

O tamaño dos coellos é variábel. Como todos os lagomorfos, posúen catro dentes incisivos no maxilar superior e dous na mandíbula, que medran continuamente durante toda a súa vida. Nisto diferéncianse dos roedores, que posúen dous incisivos tanto no maxilar superior como no inferior. Os coellos teñen orellas longas, as patas posteriores grandes e colas pequenas e suaves. Desprázanse saltando, para o que utilizan as súas poderosas patas posteriores. Para facilitar o movemento rápido estas están revestidas dunha cuberta grosa de pel que amortece o impacto dos pulos rápidos. Dependendo da subespecie poden atinxir unha velocidade de 15 a 20 m/s. Os coellos novos (cazapos, cazapellos ou láparos) parecen "camiñar" en vez de saltar. Os coellos viven entre 4 e 10 anos.

Os coellos escavan redes de túneles, ou tobos ou coelleiras, nas que permanecen a maior parte do tempo.

1. ↑ Smith, A. T. & Boyer, A. F. (2008):European Rabbit. Oryctolagus cuniculus na Lista vermella da UICN. Versión 2018-2. Consultada o 21 de decembro de 2018.
2. ↑ coello no Dicionario da RAG.
3. ↑ Oryctolagus Lilljeborg, 1873 en MSW.
4. ↑ Oryctolagus Lilljeborg, 1873 no ITIS.
5. ↑ "ADW: Oryctolagus cuniculus: INFORMATION". Animal Diversity Web. 
6. ↑ Chámanse altriciais ás crías que nacen cegas, practicamente sen pelo e cunha mobilidade moi limitada, necesitando un largo proceso de aprendizaxe. Cando as crías nacen xa desenvolvidas se denominan precociais.