Niobio

Niobio
V     41 Nb                                                                                                                                                                                                                                           Nb Ta Circonio ← Niobio → Molibdeno Táboa periódica dos elementos
Liñas espectrais do Niobio
Información xeral
Nome, símbolo, número	Niobio, Nb, 41
Serie química	metal de transición
Grupo, período, bloque	5, 5, d
Densidade	8570 kg/m3
Dureza	6.0
Aparencia	Gris metálico
N° CAS	7440-03-1
N° EINECS	231-113-5
Propiedades atómicas
Masa atómica	92.90637[1] u
Raio medio	pm
Raio atómico (calc)	146 pm
Raio covalente	164±6 pm
Raio de van der Waals	pm
Configuración electrónica	[Kr]4d4 5s1
Electróns por nivel de enerxía	2, 8, 18, 12, 1
Estado(s) de oxidación	5, 4, 3, 2, 1, −1, −3
Óxido	Levemente ácido
Estrutura cristalina	cúbica centrada no corpo
Propiedades físicas
Estado ordinario	Sólido
Punto de fusión	2750 K
Punto de ebulición	5017 K
Punto de inflamabilidade	{{{P_inflamabilidade}}} K
Entalpía de vaporización	689.9 kJ/mol
Entalpía de fusión	26,4 kJ/mol
Presión de vapor	1 Pa a 2942 K
Temperatura crítica	K
Presión crítica	Pa
Volume molar	m3/mol
Velocidade do son	3480 m/s a 293.15 K (20 °C)
Varios
Electronegatividade (Pauling)	1,6
Calor específica	265 J/(K·kg)
Condutividade eléctrica	6,93·106 S/m
Condutividade térmica	53,7 W/(K·m)
1.ª Enerxía de ionización	652,1 kJ/mol
2.ª Enerxía de ionización	1380 kJ/mol
3.ª Enerxía de ionización	2416 kJ/mol
4.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización4}}} kJ/mol
5.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización5}}} kJ/mol
6.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización6}}} kJ/mol
7.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización7}}} kJ/mol
8.ª enerxía de ionización	{{{E_ionización8}}} kJ/mol
9.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización9}}} kJ/mol
10.ª Enerxía de ionización	{{{E_ionización10}}} kJ/mol
Isótopos máis estables
iso AN Período MD Ed PD MeV 91Nb Sintético 680 a ε 1,253 91Zr 92Nb Sintético 3,47·107 a β- ε 0,356 2,006 92Mo 92Zr 93Nb 100% estable con 52 neutróns 93mNb Sintético 16,13 a TI 0,031 93Nb 94Nb Sintético 20,300 a β- 2,045 94Mo
Unidades segundo o SI e en condicións normais de presión e temperatura, salvo indicación contraria.

O niobio (tamén chamado columbio) é un elemento químico de símbolo Nb (anteriormente Cb) e número atómico 41, situado no grupo 5 da táboa periódica dos elementos. É un metal de transición dúctil, brando e de cor gris, atopado principalmente no mineral chamado niobita. O seu nome procede da personaxe mitolóxica Níobe, filla de Tántalo, debido as similitudes que este elemento presenta co elemento homónimo a este último.^[2]

As propiedades físicas e químicas deste elemento son semellantes as do tántalo, dificultando a distinción entre ámbolos dous. No ano 1801 o químico inglés Charles Hatchett publicou o primeiro informe sobre un elemento semellante ao tántalo, ao que nomeou columbio. En 1809 o tamén químico inglés William Hyde Wollaston chegaría a conclusión errada de que o tántalo e o columbio eran idénticos. O químico alemán Heinrich Rose determinou en 1846 que os minerais de tántalo contiñan un segundo elemento, ao que deu o nome de niobio, e posteriormente entre os anos 1864 e 1865 unha serie de descubrimentos científicos clarificaron que o niobio e o columbio eran o mesmo elemento, distinto ao tántalo. Durante todo un século ámbolos dous nomes foron empregados para referirse a este elemento, pasando a denominarse oficialmente niobio no ano 1949.

Os primeiros usos comerciais deste elemento datan de comezos do século XX. Brasil é historicamente o primeiro produtor de niobio e ferroniobio, unha aliaxe de niobio e ferro. O niobio emprégase principalmente en aliaxes, na súa maioría en aceiros destinados a tubaxes de transporte. Malia que este tipo de aliaxes conteñen un máximo dun 0,1% do elemento, esta pequena proporción de niobio mellora a resistencia do aceiro considerablemente. As superaliaxes que conteñen niobio presentan unha estabilidade fronte á temperatura importante no seu uso en motores a reacción e foguetes. Tamén se usa este elemento en varios materiais supercondutores xunto con titanio e estaño, de uso estendido en imáns supercondutores para a obtención de imaxes por resonancia magnética. Outras aplicacións do niobio inclúen o seu uso na soldadura, industria nuclear, electrónica, óptica e na xoiería.

1. ↑ "Standard Atomic Weights 2013". Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights. Consultado o 3 de novembro de 2015. 
2. ↑ Knapp, Brian (2002). Francium to Polonium. Atlantic Europe Publishing Company. p. 40. ISBN 978-1862140646.