Samoa

Samoa
	Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa (sm); Independent State of Samoa (en); Sāmoa (sm)
	Bandeira Brasón
Himno	Hino Nacional de Samoa (pt)
Lema	«Samoa Hardd»
Localización
	13°44′42″S 172°13′03″O / -13.745, -172.2175
Capital	Apia
Contén a división administrativa	A'ana (pt) ; Aiga-i-le-Tai (pt) ; Atua (pt) ; Fa'asaleleaga (pt) ; Gaga'emauga (pt) ; Gaga'ifomauga (pt) ; Palauli (pt) ; Satupa'itea (pt) ; Va'a-o-Fonoti (pt) ; Vaisigano (pt)
Poboación
Poboación	200.010 (2021) (70,38 hab./km²)
Lingua oficial	lingua inglesa ; Lingua samoana
Xeografía
Parte de	Polinesia ; lista negra dos paraísos fiscais da Unión Europea
Superficie	2.842 km²
Punto máis alto	Mauga Silisili (pt) (1.858 m)
Punto máis baixo	Océano Pacífico (0 m)
Comparte fronteira con	Estados Unidos de América
Creación	1962
Organización política
• O le Ao o le Malo (pt)	Va'aletoa Sualauvi II (pt) (2017–)
• Primeiro-ministro (pt)	Tuilaepa Sailele Malielegaoi (1998–); Naomi Mata'afa (2021–)
Órgano lexislativo	Legislative Assembly of Samoa (en) , (Escano: 51)
Membro de	Grupo de Estados de África, Caribe e Pacífico ; Alianza dos Pequenos Estados Insulares ; Operación Híbrida da Unión Africana e as Nacións Unidas en Darfur ; Organización Mundial da Saúde ; Organización Mundial do Comercio ; Banco Asiático de Desenvolvemento (1966–); Commonwealth de Nacións (1970–); Corporação Financeira Internacional (pt) (1974–); Banco Internacional para Reconstrução e Desenvolvimento (pt) (1974–); Associação Internacional de Desenvolvimento (pt) (1974–); ONU (1976–); Centro Internacional para a Arbitragem de Disputas sobre Investimentos (pt) (1978–); UNESCO (1981–); Unión Internacional de Telecomunicacións (1988–); União Postal Universal (pt) (1989–); Organización Meteorolóxica Mundial (1995–); Organização Mundial das Alfândegas (pt) (2001–); Agência Multilateral de Garantia de Investimentos (pt) (2002–); Organização para a Proibição de Armas Químicas (pt) (2002–); Interpol (2009–)
PIB nominal	843.850.778 $ (2021)
Moeda	Tala samoana
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+13 (pt) ; Pacific/Apia (en)
Dominio de primeiro nivel	.ws
Prefixo telefónico	+685
Teléfono de emerxencia	999, 994 (en) , 995 e 996 (en)
Código de país	WS
Outro
Irmandado con	Auckland (2012–)
Páxina web	samoagovt.ws

Samoa,^[1] oficialmente o Estado independente de Samoa^{[note 1]} e ata 1997 coñecido como Samoa Occidental, é un país insular polinesio formado por de dúas illas principais (Savaii e Upolu); dúas illas máis pequenas e habitadas (Manono e Apolima) e varias illas máis pequenas e deshabitadas, incluíndo as Illas Aleipata (Nu'utele, Nu'ulua, Fanuatapu e Namua). Samoa está situada a 64 km. ao oeste de Samoa Americana, 889 km. ao nordeste de Tonga (país estranxeiro máis próximo), 1152 km. ao nordeste de Fidxi, 483 km. ao leste de Wallis e Futuna, 1151 km. ao sueste de Tuvalu, 519 km. ao sur de Tokelau, 4190 km. ao suroeste de Hawai e 610 km. ao noroeste de Niue. A capital é Apia. O pobo Lapita descubriu e asentou no arquipélago de Samoa hai uns 3.500 anos. Desenvolveron unha lingua samoana e unha identidade cultural samoana.

Samoa é unha democracia parlamentaria unitaria con 11 divisións administrativas. O Estado soberano é membro da Commonwealth de Nacións. Samoa Occidental foi admitida nas Nacións Unidas o 15 de decembro de 1976.^[2] Debido ás habilidades mariñeiras dos samoanos, os exploradores europeos anteriores ao século XX referíanse a todo o arquipélago (que inclúe a Samoa Americana) como as "Illas dos Navegantes".^[3]^[4] O país foi unha colonia do Imperio Alemán de 1899 a 1915, despois pasou baixo un conxunto británico e Administración colonial neozelandesa ata o 1 de xaneiro de 1962, cando se independizou.

↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para samoano.
↑ "List of Member States: S". United Nations. Arquivado dende o orixinal o 24 de outubro de 2007. Consultado o 27 de novembro de 2007.
↑ "The Navigator Islands". The Argus. 2 de xaneiro de 1882. Arquivado dende o orixinal o 12 de xaneiro de 2022. Consultado o 1 de maio de 2017.
↑ "Samoa". Polynesian Culture Center. Arquivado dende o orixinal o 24 de xullo de 2011.

Erro no código da cita: As etiquetas <ref> existen para un grupo chamado "note", pero non se atopou a etiqueta <references group="note"/> correspondente

[1] Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para samoano.

[UN-3] "List of Member States: S". United Nations. Arquivado dende o orixinal o 24 de outubro de 2007. Consultado o 27 de novembro de 2007.

[4] "The Navigator Islands". The Argus. 2 de xaneiro de 1882. Arquivado dende o orixinal o 12 de xaneiro de 2022. Consultado o 1 de maio de 2017.

[CC-5] "Samoa". Polynesian Culture Center. Arquivado dende o orixinal o 24 de xullo de 2011.

[1]

[note 1]

[2]

[3]

[4]