Tuvalu

Tuvalu

Bandeira Brasón
Himno	Tuvalu mo te Atua
Lema	«Tuvalu for the Almighty» «Twfalw yr Hollalluog»
Localización
7°28′30″S 178°00′20″L / -7.475, 178.00556
Capital	Funafuti
Poboación
Poboación	11.792 (2020) (453,54 hab./km²)
Lingua oficial	Lingua tuvalesa lingua inglesa
Xeografía
Parte de	Polinesia
Superficie	26 km²
Punto máis alto	Niulakita (5 m)
Punto máis baixo	Océano Pacífico (0 m)
Datos históricos
Precedido por	Territory of Tuvalu (en) e Ellice Islands (en)
Creación	1 de outubro de 1978
Organización política
• Monarca	Carlos III do Reino Unido (2022–sen valor)
• Lista (pt)	Feleti Teo (pt) (2024–)
Órgano lexislativo	Parlamento de Tuvalu (pt) , (Escano: 16)
Membro de	Organización Mundial da Saúde Grupo de Estados de África, Caribe e Pacífico Alianza dos Pequenos Estados Insulares Commonwealth de Nacións (1978–) União Postal Universal (pt) (1981–) UNESCO (1991–) Banco Asiático de Desenvolvemento (1993–) Unión Internacional de Telecomunicacións (1996–) ONU (2000–) Organização para a Proibição de Armas Químicas (pt) (2004–) Associação Internacional de Desenvolvimento (pt) (2010–) Banco Internacional para Reconstrução e Desenvolvimento (pt) (2010–) Organización Meteorolóxica Mundial (2012–)
PIB nominal	60.196.367 $ (2021)
Moeda	Dólar tuvalés
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+12:00 Pacific/Funafuti (en)
Dominio de primeiro nivel	.tv
Prefixo telefónico	+688
Teléfono de emerxencia	911
Código de país	TV

Tuvalu^[1] (ⁱ/tuˈvɑːluː/ ou /ˈtuːvəˌluː/,^[2][3] antigamente Illas Ellice, é un arquipélago pertencente á rexión da Polinesia, localizada no océano Pacífico, aproximadamente a metade de camiño entre Hawai e Australia. Os países máis próximos a Tuvalu son Kiribati, Samoa e Fidxi. Consta de 4 arrecifes de coral e 5 atois, cunha área total de 25 quilómetros cadrados. Despois do Vaticano é a nación independente con menor número de habitantes. Tamén é o membro das Nacións Unidas con menor número de habitantes. Debido á súa baixa elevación (máximo de 5m), as illas que constitúen esta nación son ameazadas por calquera futuro aumento do nivel do mar. A poboación pode evacuar durante as próximas décadas a Nova Zelandia, ou Niue, unha pequena illa do Pacífico (independente pero asociada con Nova Zelandia) que non é ameazada por aumento do nivel do mar, pero ten unha baixa taxa de natalidade. Ten clima tropical marítimo, moderado polos ventos alisios do leste de marzo a novembro, os meses restantes con abundantes choivas e a vexetación típica está composta de palmeiras.

Tuvalu ten unha poboación de 10.507 habitantes (censo de 2017).^[4] A superficie total das illas de Tuvalu é de 26 km².

Os primeiros habitantes de Tuvalu foron os polinesios, segundo as teorías ben establecidas sobre unha migración de polinesios ao Pacífico que comezou hai uns tres mil anos.^[5] Moito antes do contacto europeo coas illas do Pacífico, os polinesios viaxaban frecuentemente en canoa entre as illas. As habilidades de navegación polinesia permitíronlles realizar viaxes elaboradas en canoas de vela de dobre casco ou en canoa con estabilizadores^[6] Os estudosos cren que os polinesios espalláronse desde Samoa e Tonga ata os atois de Tuvalu, que logo serviron de trampolín para unha maior migración cara ás Illas periféricas da Polinesia en Melanesia e Micronesia.^[7][8][9]

En 1568, o navegante español Álvaro de Mendaña converteuse no primeiro europeo en navegar polo arquipélago, avistando a illa de Nui durante unha expedición que facía na procura de Terra Australis. A illa de Funafuti foi nomeada Illa de Ellice en 1819. Máis tarde, o grupo enteiro foi nomeado Illas Ellice polo hidrógrafo inglés Alexander George Findlay. A finais do século XIX, Gran Bretaña reivindicou o control das illas Ellice, incluíndoas dentro da súa esfera de influencia.^[10] Entre o 9 e o 16 de outubro de 1892, o capitán Gibson do HMS Curacoa declarou que cada unha das illas Ellice era un protectorado británico. Gran Bretaña asignou un comisario residente para administrar as illas Ellice como parte dos Territorios británicos do Pacífico Occidental (BWPT). De 1916 a 1975, foron xestionados como parte da colonia Illas Gilbert e Ellice.

En 1974 celebrouse un referendo de 1974 para determinar se as Illas Gilbert e as Illas Ellice deberían ter cada unha a súa propia administración.^[11] Debido aos resultados do referendo, a colonia das illas Gilbert e Ellice deixou de existir legalmente o 1 de outubro de 1975, e o 1 de xaneiro de 1976, a antiga administración foi separada oficialmente,^[12] e formáronse dúas colonias británicas separadas, Kiribati e Tuvalu. O 1 de outubro de 1978, Tuvalu tornouse totalmente independente como estado soberano dentro da Commonwealth, e é unha monarquía constitucional co Rei Carlos III como Rei de Tuvalu. O 5 de setembro de 2000, Tuvalu converteuse no 189º membro das Nacións Unidas.

As illas non teñen unha cantidade significativa de solo, polo que dependen moito das importacións e da pesca para alimentarse, sendo a pesca e o turismo as partes principais da economía. Debido a que é unha nación insular pequena e baixa, o país é extremadamente vulnerable á subida do nivel do mar debido ao cambio climático. Está activa nas negociacións internacionais sobre o clima como parte da Alianza de Pequenos Estados Insulares.

1. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para tuvalés.
2. ↑ Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 115. ISBN 84-8158-266-2. 
3. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para tuvalés.
4. ↑ "Population of communities in Tuvalu". Thomas Brinkhoff. 2017. Consultado o 27 de setembro de 2020. 
5. ↑ Howe, Kerry (2003). The Quest for Origins. New Zealand: Penguin. pp. 68–70. ISBN 0-14-301857-4. 
6. ↑ Bellwood, Peter (1987). The Polynesians – Prehistory of an Island People. Thames and Hudson. pp. 39–44. 
7. ↑ Bellwood, Peter (1987). The Polynesians – Prehistory of an Island People. Thames and Hudson. pp. 29& 54. 
8. ↑ Bayard, D.T. (1976). The Cultural Relationships of the Polynesian Outliers. Otago University, Studies in Prehistoric Anthropology, Vol. 9. 
9. ↑ Kirch, P.V. (1984). The Polynesian Outliers. 95 (4) Journal of Pacific History. pp. 224–238. 
10. ↑ "Declaración entre os gobernos de Gran Bretaña e do Imperio alemán relativa á demarcación das esferas de influencia británica e alemá no Pacífico occidental, asinada en Berlín o 6 de abril de 1886". 1886. Consultado o 22 October 2017. 
11. ↑ "Moment of Decision for Ellice". 45(8) Pacific Islands Monthly. 1 de agosto de 1974. Consultado o 2 de outubro de 2021. 
12. ↑ W. David McIntyre. "The Partition of the Gilbert and Ellice Islands" (PDF). Island Studies Journal, Vol. 7, No.1, 2012. pp. 135–146. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 2 de decembro de 2017. Consultado o 24 de outubro de 2020.