Vida

O termo vida[1] (en latín: vita) é unha característica que distingue entidades físicas que teñen procesos biolóxicos, como procesos de sinalización celular e autosuficiencia, das que non a teñen, xa sexa porque tales funcións cesaron (morto), ou porque nunca tiveron tales funcións e clasifícanse como inanimadas. Existen diversas formas de vida, como plantas, animais, fungos, protistas, arqueas e bacterias. Actualmente non hai consenso sobre a definición de vida. Unha definición popular é que os organismos son sistemas abertos que manteñen a homeostase, están compostos por células, teñen un ciclo vital, experimentan metabolismo, poden crecer, adaptarse á contorna, responder a estímulos, reproducirse e evolucionar. Outras definicións inclúen ás veces formas de vida non celular, como virus e viroides. A bioloxía é a ciencia que estuda a vida.

A abioxénese é o proceso natural polo que a vida xorde a partir de materia non viva, como os compostos orgánicos simples. A hipótese científica predominante é que a transición de entidades non vivas a entidades vivas non foi un acontecemento único, senón un proceso gradual de complexidade crecente. A vida na Terra apareceu por primeira vez fai 4280 millóns de anos, pouco despois da formación dos océanos, fai 4410 millóns de anos, e non moito despois da formación da Terra, fai 4540 millóns de anos.[2][3][4][5] As primeiras formas de vida coñecidas son microfósiles de bacterias.[6][7] A vida na Terra descende probablemente dun mundo de ARN, aínda que a vida baseada no ARN pode que non fora a primeira en existir.[8][9] O clásico Experimento de Miller e Urey de 1952 e investigacións similares demostraron que a maioría dos aminoácidos, os constituíntes químicos das proteínas utilizadas en todos os organismos vivos, poden sintetizarse a partir de compostos inorgánicos en condicións similares ás atopadas na Terra primitiva. As moléculas orgánicas complexas atópanse no sistema solar e no espazo interestelar e poden proporcionar materia prima para o desenvolvemento da vida na Terra.[10][11][12][13]

Desde os seus inicios, a vida na Terra cambiou a súa contorna nunha escala de tempo xeolóxico, pero tamén se adaptou para sobrevivir na maioría de ecosistemas e condicións. Algúns microorganismos, denominados extremófilos, prosperan en contornas física ou xeoquimicamente extremos que son prexudiciais para a maioría das demais formas de vida da Terra. A célula considérase a unidade estrutural e funcional da vida.[14][15] Existen dous tipos de células, procariota e eucariota, ambas as dúas formadas por citoplasma encerrado por unha membrana e que conteñen moitas biomoléculas, como proteínas e ácidos nucleicos. As células reprodúcense mediante un proceso de división celular, no que a célula nai divídese en dúas ou máis células fillas.

No pasado houbo moitos intentos de definir o que se entende por "vida" mediante conceptos obsoletos como forza ódica, hilomorfismo, xeración espontánea e vitalismo, hoxe refutados pola descubrimentos biolóxicos. Aristóteles é considerado a primeira persoa que clasificou os organismos. Máis tarde, Carl Linnaeus introduciu o seu sistema de nomenclatura binomial para a clasificación de especies. Co tempo, descubríronse novos grupos e categorías de vida, como as células e os microorganismos, o que obrigou a revisar drasticamente a estrutura das relacións entre os organismos vivos. Aínda que actualmente só se coñece na Terra, a vida non ten por que limitarse a ela, e moitos científicos especulan coa existencia de vida extraterrestre. O concepto de vida artificial defínese por unha simulación por computador ou unha reconstrución feita polo home de calquera aspecto da vida, que a miúdo se utiliza para examinar sistemas relacionados coa vida natural. Morte]] é a terminación permanente de todos os procesos biolóxicos que sustentan un organismo e, como tal, é o final da súa vida. O termo extinción describe a morte dun grupo ou taxón, normalmente unha especie. Os fósiles son os restos conservados ou vestixios de organismos.

A pesar de que non pode indicarse con precisión, a evidencia suxire que existiu vida na Terra durante 3700 millóns de anos polo menos,[16][17] aínda que algúns estudos dátana dende hai 4250 millóns de anos,[18] ou mesmo 4400 millóns de anos, segundo un estudo publicado en Nature.[19]

Cientificamente, pode definirse como a capacidade de administrar os recursos internos dun ser físico de forma adaptada aos cambios producidos no seu medio, sen que exista unha correspondencia directa de causa e efecto entre o ser que administra os recursos e o cambio introducido no medio por ese ser, senón unha asíntota de aproximación ó ideal establecido por dito ser, ideal que nunca chega á súa consecución completa pola dinámica do medio.[20]

A Terra é o único lugar do Universo do que se sabe que hai vida.


Erro no código da cita: As etiquetas <ref> existen para un grupo chamado "n.", pero non se atopou a etiqueta <references group="n."/> correspondente

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para vida.
  2. Dodd, Matthew S.; Papineau, Dominic; Grenne, Tor; Slack, John F.; Rittner, Martin; Pirajno, Franco; O'Neil, Jonathan; Little, Crispin T.S. (1 de março de 2017). "Evidence for early life in Earth's oldest hydrothermal vent precipitates". Nature 543. pp. 60–64. Bibcode:2017Natur.543...60D. PMID 28252057. doi:10.1038/nature21377. Arquivado dende o orixinal o 8 de setembro de 2017. Consultado o 23 de abril do 2023. 
  3. Zimmer, Carl (1 de março de 2017). "Scientists Say Canadian Bacteria Fossils May Be Earth's Oldest". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 2 de março de 2017. Consultado o 23 de abril do 2023. 
  4. Ghosh, Pallab (1 de março de 2017). "Earliest evidence of life on Earth 'found". BBC News. Arquivado dende o orixinal o 2 de março de 2017. Consultado o 23 de abril do 2023. 
  5. Dunham, Will (1 de março de 2017). "Canadian bacteria-like fossils called oldest evidence of life". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 2 de março de 2017. Consultado o 23 de abril do 2023. 
  6. Tyrell, Kelly April (18 de dezembro de 2017). "Oldest fossils ever found show life on Earth began before 3.5 billion years ago". University of Wisconsin–Madison. Arquivado dende o orixinal o 31 de março de 2021. Consultado o 23 de abril do 2023. 
  7. Schopf, J. William; Kitajima, Kouki; Spicuzza, Michael J.; Kudryavtsev, Anatolly B.; Valley, John W. (2018). "SIMS analyses of the oldest known assemblage of microfossils document their taxon-correlated carbon isotope compositions". PNAS 115. pp. 53–58. Bibcode:2018PNAS..115...53S. PMC 5776830. PMID 29255053. doi:10.1073/pnas.1718063115. 
  8. Robertson, Michael P.; Joyce, Gerald F. (Maio de 2012). "The origins of the RNA world". Cold Spring Harbor Perspectives in Biology 4. p. a003608. PMC 3331698. PMID 20739415. doi:10.1101/cshperspect.a003608. 
  9. Cech, Thomas R. (Julho de 2012). "The RNA Worlds in Context". Cold Spring Harbor Perspectives in Biology 4. p. a006742. PMC 3385955. PMID 21441585. doi:10.1101/cshperspect.a006742. 
  10. Ehrenfreund, Pascale; Cami, Jan (Dezembro de 2010). "Cosmic carbon chemistry: from the interstellar medium to the early Earth.". Cold Spring Harbor Perspectives in Biology 2. p. a002097. PMC 2982172. PMID 20554702. doi:10.1101/cshperspect.a002097. 
  11. Perkins, Sid (8 de abril de 2015). "Organic molecules found circling nearby star". Science. doi:10.1126/science.aab2455. Consultado o 23 de abril do 2023. 
  12. King, Anthony (14 de abril de 2015). "Chemicals formed on meteorites may have started life on Earth". Royal Society of Chemistry (News) (Londres). Arquivado dende o orixinal o 17 de abril de 2015. Consultado o 23 de abril do 2023.  |páxina-web= e |xornal= redundantes (Axuda)
  13. Saladino, Raffaele; Carota, Eleonora; Botta, Giorgia; et al. (13 de abril de 2015). "Meteorite-catalyzed syntheses of nucleosides and of other prebiotic compounds from formamide under proton irradiation". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 112. pp. E2746–E2755. Bibcode:2015PNAS..112E2746S. PMC 4450408. PMID 25870268. doi:10.1073/pnas.1422225112. 
  14. LibreTexts, ed. (2 de xuño de 2019). "2.2: The Basic Structural and Functional Unit of Life: The Cell". Arquivado dende o orixinal o 29 de marzo de 2020. Consultado o 2 de xuño do 2023. 
  15. Bose, Debopriya (14 de maio de 2019). "Six Main Cell Functions". Leaf Group Ltd./Leaf Group Media. Arquivado dende o orixinal o 2 de xuño do 2023. Consultado o 2 de xuño do 2023. 
  16. Milsom, Clare; Rigby, Sue (2009). Fossils at a Glance (2nd ed.). John Wiley & Sons. p. 134. ISBN 1405193360. 
  17. History of Life. Universidade de Berkeley.
  18. (en inglés) Courtland, Rachel (2 de xullo de 2008). "Did newborn Earth harbour life?". New Scientist. Consultado o 27 de setembro de 2014. 
  19. (en inglés) Steenhuysen, Julie (20 de maio de 2009). "Study turns back clock on origins of life on Earth". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 16 de outubro de 2015. Consultado o 27 de setembro de 2014. 
  20. Lynn Margulis, Captando genomas. Una teoría sobre el origen de las especies. Editorial Kairós.

Developed by StudentB