Baybayin | |
---|---|
Kita | |
Sasao | Tagalog Kapampangan Bisaya Bikol Ilokano Pangasinan |
Panawen | Maika-13 aginggana iti Maika–19 a siglo |
Sistema ti nagannak | Ti nagtaudan ti sinuratan a Brahmi ket saan a nalawagan. Iti Arameo a nagtaudan (pamanunutan):
Alpabeto a Proto-Sinaitiko
|
Sistema ti kabsat | Dagus a makaibagian kadagiti baro a panagsurat:
Batak Habanes Lontara Daan a Sundanes Rencong Rejang |
ISO 15924 | Tglg, 370 |
Turong | Agpakanawan |
Alias ti Unicode | Tagalog |
U+1700–U+171F | |
Ti baybayin ket maysa a kita ti panagsurat (nga ammo iti Unicode (Ilokano: Nagkaykaysa a kodigo) a sinuratan a Tagalog; kitaen dita baba), sakbay ti panawen dagiti Kastila, daytoy ket kameng ti sinuratan a Brahmiko nga inus-usar idi maika-16 a siglo.[1]Agtultuloy daytoy nga inus-usar idi agdama a panagkolonisado dagiti Kastila inggana idi maika-19 a siglo.
Ti sao a Baybay ket kayatna a sawen a kas "panangiletra" iti pagsasao a Tagalog. Adu ti pannakadokumentasionna daytoy babaen dagiti Kastila. Adu pay dagiti agkunkuna a daytoy ket nagtaud iti Alibata,[2] ngem daytoy a nagan ket saan a husto. (Ti sao nga "Alibata" ket pinartuat babaen ni Paul Rodríguez Verzosa Naiyarkibo 2010-08-21 iti Wayback Machine kalpasan ti panagurnosna dagiti letra iti alpabeto nga Arabiko[3] alif, ba, ta (alibata), nga inikkat ti letra nga “f”." )
Dagiti barbaro a sinuratan idiay Filipinas ket naulogan manipud iti Baybayin, ti Hanunó'o, Buhid, Tagbanwa ken Kapampangan.
Ti Baybayin ket maysa kadagiti sangadosena wenno agmaymaysa a sistema ti panagsurat nga inus-usar idiay Abagatan a daya nga Asia, a ganggani amin ket abugida.