Oksitano | |
---|---|
occitan, lenga d'òc | |
Patubo iti | Pransia, Espania, Italia, Monaco |
Patubo a mangisasao | dagiti karkulo ketsumakop manipud iti 100,000 agingana iti 800,000 (2007–2012)[1][2] |
Nasapa a porma | |
Dagiti dialekto | |
Opisial a kasasaad | |
Opisial a mangisasao | Katalonia ( Espania) |
Nagalagad | Conselh de la Lenga Occitana/CLO (Konseho ti Pagsasao nga Oksitano);[3] ti pay: Congrès Permanent de la Lenga Occitana[4] |
Kodkodigo ti pagsasao | |
ISO 639-1 | oc |
ISO 639-2 | oci |
ISO 639-3 | oci |
Linguaesperio | 51-AAA-g & 51-AAA-f |
Ti Oksitano (Pranses: [ɔk.si.tɑ̃]; Oksitano: [utsiˈta]),[5] ammo pay a kas lenga d'òc babaen dagiti patneng a mangisasao (Oksitano: [ˈleŋɡɔ ˈðɔ(k)]; Pranses: langue d'oc), ket pamilia ti Pagsasao a Romanse a naisasao idiay akin-abagatan a Pransia, Ginginget ti Oksitano ti Italia, Monaco, ken Val d'Aran ti Espania : dagiti rehion a masansan a di opisial a makunkuna a kas ti Occitania. Daytoy ket naisasao pay iti lingguistiko nga enclave ti Guardia Piemontese (Calabria, Italia). Ti Oksitano ket kaputotan ti naisasao a Latin a pagsasao ti Romano nga Imperio, ken dagiti pay pagsasao a kas ti Katalan, Pranses, Italiano, Portuges, Rumano ken Espaniol. Daytoy ket opisial a pagsasao ti Katalonia (naamammuan iti Aranes idiay Val d'Aran).[6] Ti kaasitgan a kabagian ti Oksitano ket ti Katalan.[7] Manipud idi Septiembre 2010, ti Parlamento ti Katalonia ket inkeddengna a ti Aranes Oksitano ket isu ti opisial a kinaykayat a pagsasao para iti panagusar idiay Val d'Aran.
Iti pakasaritaan, dagiti termino a Limousin (lemosin), Languedociano (lengadocian), Gascon ken kalpasanna ti Provençal (provençal, provençau wenno prouvençau) ket inus-usaren a kas tradisional a sinonimo para iti napno nga Oksitano; ita nga aldawen, ti “Provençal” ket nagruna laengen a maawatan a kas maysa nga dialekto nga Oksitano nga insasao idiay Provence.[8]
Ti napaut a panagbiag ti Oksitano ket maidudua. Segun ti Nalabbasit a Libro ti Madanar a Sasao ti UNESCO ,[9] uppat kadagiti innem a nangruna a dialekto ti Oksitano (Provençal, Aubernes, Limousin ken Languedociano) ket naikeddeng dagitoy a nakaro a madanar, bayat a dagiti nabatbati a dua (Gascon ken Vivaro-Alpino) ket naikeddeng a nalagwagdan a madanar.