Veneratio, vel dulia Graece δουλεία), est actus sancti honorandi, hominis qui summo sanctitatis gradu innotuit.[1] Angeli venerationem similem in multis religionibus accipiunt. Secundum philologiam, venerari a verbo venerare ('reverenter respirese') deducitur. Rite aut non rite exercetur veneratio sanctorum ab assectatoribus nonnullorum sectarum omnium religionibus maioribus, inter quas sunt Christianitas, Iudaismus,[2] Hinduismus,[3] Islam,[4] et Buddhismus.[1][3]
Intra Christianitatem, veneratio ab ecclesia Orthodoxa, Catholica Romana, Catholicis Orientalibus, aliisque gregibus exercetur, quarum omnes varia genera rationum canonizationis vel glorificationis habent. In nonnullis sectis Christianis, veneratio extrinsecus monstratur per demissionem vel signum crucis prae icone, reliquiis sacris, vel statua sancti factum, ac per peregrinationem ad locos cum sanctis coniunctis factam. Veneratio a sectis iconoclasticis haeretica habetur.
Classica vel ritualis sanctorum agnitio ab Iudaismo abest, sed Iudaei quosdam heroes et martyros biblicos diu venerantur. Traditio autem venerationis sanctorum in nonnullis regionibus, exempli gratia intra Iudaismum in Maroco, divulgata et vetustissima est.[1][2][3]
Hinduismus sanctos diutissime veneratur, notio erga varios guru et docentes sanctos monstrata, vivos aut mortuos. Inter certas Buddhismi sectas sunt ritualem sanctorum venerationem liturgicam, etiam Buddhismus Mahayana gradus sanctitatis describit.[1][3]
In Islam, veneratio sanctorum a sectis sicut secta Siitica et Sufismus exercetur, similiter in multis Asiae Meridiorientalis partibus quoque, cum "Islam vulgari," quod fidibus et usibus loci saepe utitur.[5][6] Aliae sectae, sicut secta Sunnitica et Wahhabistae, ab hoc usu abhorrent.[7]