Italia

Mbola ambangovangony amin'ny resaka firenena sy resaka Italia ity lahatsoratra ity ary tokony hofenoina.

Azonao atao ny mandray anjara eto amin'ny Wikipedia amin'ny alàlan'ny fanitarana azy.
Jereo koa ny pejy Ahoana ny manao takelaka rehefa te-hijery hoe ahoana no fanaovana azy.

Repubblica Italiana (Italia) ((it))

Repoblika Italianina (Italia) ((mg))


(Antsipirihany)	(Antsipirihany)

Teny ofisialy

Italiany

Renivohitra

Roma
41°53′N 12°29′E / 41.883°N 12.483°E

Tanàna ngeza indrindra

Roma

Fitondrana sy governemanta
- Filoha
- Repoblika
Sergio Mattarella
Mario Draghi

Velarantany
- Tontaliny
- Rano (%) faha 69
301 230 km²
16.9

Isam-ponina
- Tontaliny (2008)
- hakitroka

faha 23
60 108 000 mpo.
196 mpo./km²

{{{1}}}

Anaran'ny mponina Italianina

IDH (2006) Mihakatra 0,941 (ambony) faha 17

Sandam-bola Euro (EUR)

Faritr'ora

UTC +1: (CET);

Heure d'été: UTC+2: (CEST)

Hiram-pirenena

Fratelli d’Italia

Valan-tsehatra internet

Antso
an-tariby +39

I Italia na ny Repoblika Italiana dia firenena any Eorôpa Atsimo. I Rôma, izay tanàna ngeza indrindra ao Italia, no renivohiny. Mamaritra ny tanin’ i Italia avy ao avaratra i Frantsa sy i Soisa ary i Aotrisy. Ny mamaritra ny sisa amin’ ny sisin-taniny dia ny Ranomasina Mediteranea. I Sicilia sy i Sardegna no nosy italiana lehibe indrindra. Firenena somary be tendrombohitra ihany i Italia, indrindra ny ao amin’ ny tapany avaratra izay ahitana ny ampahany amin’ i Alpa. Telo ny afotroa mbola velona any, dia i Etna sy i Vesuvio ary i Stromboli.

Ny tapany avaratr’ i Italia dia manan-karena sy ahitana taozava-baventy mandroso, fa ny any atsimo kosa dia anjakan’ ny fambolena sy ny fiompiana sady somary mahantra kokoa na dia mihakely hatrany aza izany elanelana izany.

Tamin’ ny taonjato faha-5 taor. J.K. no ho mankary dia mitambatra tantara amin’ i Rôma Taloha, indrindra amin’ ny Empira Rômana, i Italia. Nidiran’ ny Barbariana i Italia taty aoriana, avy eo nitsofohan’ ny Lômbarda koa. Taorian’ ny fifehezan’ ny dinastia Karôlinjiana dia nianjadian’ ny kolontsaina sy pôlitika maro samihafa i Italia sady nivakivaky. Niroborobo ny zavakanto nanomboka tamin’ ny taonjato faha-14 vokatry ny fandrosoan" ny tanàn-dehibe matanjaka.

Niatrika fanjakazakana mifandimby nataon’ ny Espaniôla sy ny Aotrisiana ary ny Frantsay ny faritra italiana maro. Velona ny hetsiky ny mpanindrahindra tanindrazana tamin’ ny taonjato faha-19 izay nikendry ny hanafaka sy hampiray an’ i Italia. Nifandimbindimby ny hetsi-bahoaka ka i Victor-Emmanuel II no voasatro-boninahitra hanjaka amin’ i Italia tamin’ ny taona 1861.

Nandray anjara tamin’ ny Ady Lehibe Voalohany i Italia nanomboka tamin’ ny taona 1915 niaraka tamin’ ny Alliés. Nanamora ny fiakaran’ i Benito Mussolini tao amin’ ny fitondrana tamin’ ny taona 1922 ny toejavatra sarotra tamin’ izany fotoana izany: najorony ny fasisma ary nifanatona tamin’ i Adolf Hitler izy. Niara-niady tamin’ i Alemaina i Italia tamin’ ny fiantombohan’ ny Ady Lehibe Faharoa nefa resy tamin’ ny taona 1943. Niaraka tamin’ ny Alliés izy taorian’ izay. Rehefa tapitra ny ady dia nisy ny ezaka famerenana indray ny demôkrasia ary nambara ny fahaterahan’ ny Repoblika. Tamin’ ny taona 1957 dia anisan’ ny firenena enina mpanorina ny fananganana an’ i Eorôpa i Italia.