Ossezja t'Isfel | |||
---|---|---|---|
Georgia, Ossezja t'Isfel | |||
| |||
Amministrazzjoni | |||
Kap tal-Gvern | Konstantin Dzhussoev | ||
Isem uffiċjali | Republic of South Ossetia-State of Alania | ||
Ismijiet oriġinali |
Хуссар Ирыстон Республика Южная Осетия სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა Государство Алания | ||
Ġeografija | |||
Koordinati | 42°13′30″N 43°58′12″E / 42.225°N 43.97°EKoordinati: 42°13′30″N 43°58′12″E / 42.225°N 43.97°E | ||
Superfiċjenti | 3,900 kilometru kwadru | ||
Fruntieri ma' | Russja | ||
Demografija | |||
Popolazzjoni | 53,532 abitanti (2015) | ||
Informazzjoni oħra | |||
Fondazzjoni | Il-ĦamisambUTCIl-Ħamis | ||
Żona tal-Ħin | UTC+3 |
L-Ossezja t'Isfel (/ɒˈsɛtiə/ o-SET-ee-ə),[1] uffiċjalment ir-Repubblika tal-Ossezja tan-Nofsinhar – l-Istat ta' Alanja,[2][3] hija kolonja ta' okkupazzjoni u pupazzi tar- Russja f'territorju li jappartjeni lir-Repubblika tal-Ġeorġja[4] fin-Nofsinhar tal-Kawkasu.[5] Għandha popolazzjoni ta' ftit aktar minn 56,500 ruħ (fl-2022), li jgħixu f'żona ta' 3,900 km2, bi 33,000 ruħ jgħixu fil-belt kapitali, Tskhinvali.
Fl-2023 kienu biss ir-Russja, il-Venezwela, in-Nikaragwa, in-Nauru u s-Sirja li jirrikonoxxu l-Ossezja tan-Nofsinhar bħala stat sovran.[6] Il-gvern Ġeorġjan u kważi l-istati membri kollha tan-Nazzjonijiet Uniti jqisu l-Ossezja t'Isfel bħala territorju sovran tal-Ġeorġja okkupat temporanjament mir-Russja.[7]
L-istatus politiku tal-Ossezja t'Isfel huwa kwistjoni ċentrali tal- kunflitt bejn il-Ġeorġja u l-Ossezja u r-relazzjonijiet bejn il-Ġeorġja u r-Russja. Il-kostituzzjoni Ġorġjana tindika ż-żona bħala "l-ex distrett awtonomu ta' l-Ossezja tan-Nofsinhar", b'referenza għall- Oblast Awtonomu ta' l-Ossezja tan-Nofsinhar xolt fl-1990.[8] Il- gvern Ġeorġjan jirreferi informalment għaż-żona bħala r-reġjun ta' Tskhinvali u jqisha bħala parti mir-reġjun ta' Shida Kartli tal-Ġeorġja. Mingħajr kontroll effettiv fuq it-territorju, il-Ġeorġja għandha korp amministrattiv imsejjaħ Amministrazzjoni Proviżorja tal-Ossezja t'Isfel.
L-Oblast Awtonomu tal-Ossetja tan-Nofsinhar, stabbilita mill-awtoritajiet Sovjetiċi fl-1922, iddikjarat l-indipendenza mir- Repubblika Soċjalista Sovjetika tal-Ġeorġja fl-1991. B'riżultat ta' dan, il-gvern Ġorġjan abolixxa l-awtonomija tal-Ossezja t'Isfel u pprova jerġa' jistabbilixxi l-kontroll tiegħu fuq ir-reġjun bil-forza. Il-kriżi li qed teskala wasslet għall-Gwerra tal-Ossezja t'Isfel tal-1991–1992.[9] Il-Ġeorġjani ġġieldu kontra l-Ossezjani t'Isfel f'żewġ okkażjonijiet oħra: fl-2004 u fl-2008. Dan l-aħħar konflitt wassal għall-Gwerra Russo-Ġeorġjana ta' Awwissu 2008, li matulha l-forzi Ossezjani u Russi kisbu kontroll sħiħ de facto tat-territorju ta' dik li kienet l-Oblast Awtonoma ta' l-Ossetja tan-Nofsinhar. Mill-gwerra tal-2008, il-Ġeorġja u parti sinifikanti tal- komunità internazzjonali qiesu l-Ossezja t'Isfel bħala okkupata mill-militar Russu.
L-Ossezja t'Isfel tiddependi sew fuq għajnuna militari, politika u finanzjarja mir-Russja.[10][11] Mill-2008 'l hawn, il-gvern ta' l-Ossezja t'Isfel esprima l-intenzjoni tiegħu li jingħaqad mal-Federazzjoni Russa; jekk tirnexxi, din ittemm l-indipendenza proklamata tagħha. Il-prospett ta’ referendum dwar din il-kwistjoni tqajjem diversi drabi fil-politika domestika, iżda qatt ma ġara xejn aktar.
Din l-organizzazzjoni tiddependi ekonomikament u politikament fuq il-Gvern Russu.
Kemm l-Ossezja t'Isfel kif ukoll l-Abkażja jaqsmu karatteristiċi ta' stat fallut u stat pupazzi u anke bħala kolonji Russi.
Il-pajjiżi li jirrikonoxxu lil Ossezja t'Isfel jaqsmu sistema politika de facto ta' dittatorjat awtoritarju komunista soċjalista tax-xellug (nazzjonalisti fir-Russja), jsofru kriżijiet ekonomiċi u umanitarji, flimkien mal-pajjiżi kollha li jirrikonoxxu lil Absakhy prattikament m'għandhom l-ebda relazzjonijiet diplomatiċi ma' ir-Repubblika tal-Ġeorġja, u għandhom relazzjonijiet ħżiena mal-Stati Uniti, ir-Renju Unit u l-Unjoni Ewropea u l-maġġoranza tal-pajjiżi demokratiċi madwar id-dinja, minbarra li għandhom relazzjonijiet tajbin ħafna mar-Russja
|url=
(għajnuna). web.archive.org. 2018-10-23. Miġbur 2023-06-18.