Back 's-Hertogenbosch Afrikaans 's-Hertogenbosch AN سيرتوخيمبوس Arabic سيرتوخيمبوس ARZ Bolduque AST 's-Hertogenbosch BAN Хертагенбас Byelorussian Хертогенбос Bulgarian 's-Hertogenbosch Breton 's-Hertogenbosch Catalan
Dit artikel gaat over de stad. Zie 's-Hertogenbosch (gemeente) voor de gemeente en 's-Hertogenbosch (doorverwijspagina) voor andere betekenissen.
Stad in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| De Parade met de Sint-Janskathedraal (2013) | |||
  | |||
| |||
| Situering | |||
| Provincie |  Noord-Brabant
| ||
| Gemeente |  's-Hertogenbosch
| ||
| Coördinaten | 51° 41′ NB, 5° 18′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 60,7[1] km² | ||
| - land | 53,41[1] km² | ||
| - water | 7,31[1] km² | ||
| Inwoners (2023-01-01) |
112.850[1] (1.859 inw./km²) | ||
| Hoogte | 6,5 m | ||
| Inwonersnaam | Bosschenaar | ||
| Woningvoorraad | 56.100 woningen[1] | ||
| Overig | |||
| Netnummer | 073 | ||
| Woonplaatscode | 1595 | ||
| Belangrijke verkeersaders |    ,  ,  Zuid-Willemsvaart, Staatslijn H, Brabantse Lijn | ||
| Stadsrechten | 1185 | ||
| COROP-gebied | Noordoost-Brabant | ||
| Website | www | ||
| Foto's | |||
| |||
| Het stadhuis van 's-Hertogenbosch | |||
| |||
| Binnendieze | |||
| |||
| Hoofdgebouw Brabanthallen | |||
| |||
's-Hertogenbosch (ⓘ), officieus Den Bosch genoemd, is de hoofdstad [2] van de provincie Noord-Brabant. Tevens is het de hoofdplaats van de gemeente 's-Hertogenbosch.
De stad draagt de bijnaam 'Moerasdraak'. Deze naam heeft de stad overgehouden aan haar rol in de Tachtigjarige Oorlog. 's-Hertogenbosch was toen een vestingstad omringd door moeras zoals Het Bossche Broek en de Moerputten, waardoor de stad 'onneembaar' werd geacht.
De stad ligt aan vier rivieren, de Maas, de Aa, de Dommel en de Dieze.
In 2019 telde de gemeente 154.220 inwoners en is daarmee de 4e stad van Noord-Brabant. 's-Hertogenbosch vormt met de andere vier grote Brabantse steden en omliggende gebieden metropoolregio BrabantStad, een gebied met ongeveer 1,8 miljoen inwoners dat sterk georiënteerd is op de voorzieningen en werkgelegenheid in de vijf steden.
In het noordelijke deel van het Hertogdom Brabant lagen in de twaalfde eeuw nog geen grote steden. Om het groeiende hertogdom goed te kunnen besturen was ook een hoofdstad in het noordelijke deel nodig. Rond 1160 werd Den Bosch het bestuurlijk centrum in het noorden van het Hertogdom. In 1184 ontving het stadsrechten van Godfried III.
In de Sint-Janskathedraal zetelt bisdom 's-Hertogenbosch. De stad is (minstens) vanaf 1380 een populair pelgrimsoord door de Zoete Lieve Vrouw van Den Bosch.[3] Als bestuurder van de Meierij, werd ’s-Hertogenbosch een van de vier hoofdsteden van het Hertogdom Brabant.
De stad was na het voltooien van de tweede omwalling, eind 14e eeuw, de grootste stad in inwoneraantal op het grondgebied van het huidige Nederland.[4] Lange tijd heeft de stad gefunctioneerd als garnizoensstad. De bastions, vestingwerken en het historisch centrum zijn beschermd erfgoed.
Bezienswaardigheden en attracties in ’s-Hertogenbosch zijn het Museumkwartier, de Sint-Janskathedraal, het Zwanenbroedershuis, het Jheronimus Bosch Art Center, Museum Slager, de Moriaan, de Binnendieze, de Parade, het Sportiom, de Brabanthallen, de Drakenfontein, de bolwoningen, het Bossche Stadhuis en de Vestingwerken van 's-Hertogenbosch.
- ↑ a b c d e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
- ↑ ANWB Topografische Atlas Noord-Brabant (2005) - kaart 24 148-413 ISBN 90-18-02128-8.
- ↑ 's-Hertogenbosch als Pelgrimsoord
- ↑ Reinout Rutte, Jaap Evert Abrahamse, David Hamers, Marcel IJsselstijn, Yvonne van Mil (2014). Atlas van de verstedelijking in Nederland. THOTH, 98, 176. ISBN 9789068686159.