Een advocaat (ook raadsman of raadsvrouw) is iemand die is afgestudeerd in het Nederlands recht en is beëidigd als advocaat door een rechtbank. In rechtszaken waar procesvertegenwoordiging verplicht is, vertegenwoordigt de advocaat een van de partijen, dat kan één (rechts)persoon zijn of meerdere, mits met een gelijk belang. Vaak treedt een advocaat ook op in een rechtszaak waar een procesvertegenwoordiging niet verplicht is, zoals zaken in het arbeidsrecht, huurrecht en erfrecht bij de Kantonrechter. Verder zijn advocaten adviseur in juridische zaken, stellen ze overeenkomsten op en vertegenwoordigen ze cliënten in onderhandeling. Ze zijn daarbij gehouden partijdig te zijn en alleen de belangen van hun eigen klant te behartigen. Dat kan in veel gevallen betekenen, gehouden te zijn de belangen van de andere partij te analyseren en daarmee onder omstandigheden rekening te houden, als dat tot een beter resultaat voor de eigen cliënt voert.
De beroepsmatige partijdigheid van de advocaat staat in tegenstelling tot de beroepsplicht van een notaris in de uitoefening van het ambt, deze is daarbij onpartijdig en is gehouden een rol in te nemen tussen de partijen, in de advisering geldt ook voor de notaris dat deze voor één partij mag werken en één belang mag dienen. Voor de duidelijkheid wordt deze notaris "partijnotaris" genoemd. Neemt een advocaat de rol van bemiddelaar of mediator op zich, is dat een neutrale rol en kan gesproken worden van een onpartijdige of onzijdige advocaat.