Alcohol (stofklasse)

Een alcohol of ook wel alkanol en vroeger carbinol genoemd, is in de scheikunde een organische verbinding met een hydroxylgroep (-OH) gebonden met organische koolstofketen (een aryl- of alkylgroep). Het woord alcohol is afgeleid van het Arabische woord al-kuḥl (الكحل).^[1] Onverzadigde ketens waarbij een hydroxylgroep rechtstreeks op een dubbele binding is gebonden, worden enolen genoemd. Zij tautomeriseren echter snel naar het stabiele keton.

De eenvoudigste alcohol is methanol (CH₃OH). De bekendste alcohol is ethanol (C₂H₅OH). Als in het dagelijks leven van 'alcohol' sprake is, wordt doorgaans ethanol bedoeld. In de vroegere naamgeving krijgt het alkanol de naam van de alkaangroep als achtervoegsel -yl + alcohol. Zo zijn methylalcohol en ethylalcohol verouderde namen voor respectievelijk methanol en ethanol, maar ze worden nog weleens gebruikt.

Alcoholen kunnen een reactie aangaan met carbonzuren of anorganische zuren. Er ontstaat dan een ester. Deze stoffen zijn belangrijke bouwstenen voor de mens.

Andere alcoholen zijn onder andere

• propanol (1-propanol), CH₃CH₂CH₂OH ; 2-propanol (isopropanol, ook wel bekend als IPA), CH₃CHOHCH₃
• butanol; isobutanol
• etheenglycol, een alkaandiol
• glycerine, een alkaantriol
• polyolen als mannitol en sorbitol

1. ↑ IUPAC Gold Book. Gearchiveerd op 1 december 2016.