Back Armeense volksmoord Afrikaans Völkermord an den Armeniern ALS Chenocidio armenio AN الإبادة الجماعية للأرمن Arabic ܩܛܠܥܡܐ ܐܪܡܢܝܐ ARC الإبادة الجماعية ديال الأرمن ARY مدابح الارمن ARZ Xenocidiu armeniu AST Erməni soyqırımı Azerbaijani Әрмәндәрҙе юҡ итеү сәйәсәте Bashkir

Armeense genocide

Armeense genocide
Een gedeporteerde Armeense moeder met haar dode kind in de woestijn nabij Aleppo, Ottomaanse Rijk
Een gedeporteerde Armeense moeder met haar dode kind in de woestijn nabij Aleppo, Ottomaanse Rijk
Plaats Ottomaanse Rijk
Datum 24 april 1915
Slachtoffers 1,5 mil. Armenen, 750.000 Arameeërs, 500.000 Grieken,
Portaal  Portaalicoon   Geschiedenis‎
Overlevenden van de Armeense genocide, ontdekt in Salt en naar Jeruzalem gestuurd in april 1918
De hoofden van onthoofde Armeniërs geplaatst op palen
Armeniërs worden opgehangen door Turkse bewakers

De Armeense genocide (Armeens: Հայոց ցեղասպանություն, Hayots tseghaspanutyun, Turks: Ermeni Soykırımı), door Armeniërs traditioneel aangeduid met Medz Yeghern (Armeens: Մեծ Եղեռն, "Grote Misdaad") is de naam voor de volkerenmoord gepleegd op tussen de 1 en 1,5 miljoen Armeniërs in het Ottomaanse Rijk ten tijde van het regime van de Jonge Turken.[1][2][3] De startdatum is 24 april 1915, de dag dat de Ottomaanse autoriteiten ongeveer 250 Armeense intellectuelen en leiders van de gemeenschap in Istanbul oppakten en arresteerden. De genocide werd tijdens en na de Eerste Wereldoorlog in twee fases uitgevoerd: het grootschalig doden van de weerbare mannelijke bevolking door middel van massamoord en onderwerping van het leger van dienstplichtigen tot dwangarbeid, gevolgd door de deportatie van vrouwen, kinderen, ouderen en zieken die op dodenmarsen moesten tot de Syrische Woestijn. De gedeporteerden waren verstoken van voedsel en water en werden onderworpen aan diefstal, verkrachting en moord.[4][5][6] De genocide was niet alleen gericht tegen de Armeniërs. Zo werden ook Arameeërs en Grieken het slachtoffer van deze genocide.[7]

De Armeense genocide wordt gezien als een van de eerste moderne genocides,[8][9][10] waarbij wetenschappers wijzen op de georganiseerde wijze waarop de moorden op de Armeniërs werden uitgevoerd.[11] Het is na de Holocaust de meest bestudeerde casus van genocide.[12]

Robert Fisk stelt in zijn boek "De grote beschavingsoorlog" dat de Armeense genocide een voorloper van de Holocaust was, waarbij ook een aantal Duitse officieren betrokken waren door het geven van 'adviezen' aan het Ottomaanse regime. Dit zou kunnen worden gezien als blauwdruk voor de nazi's om deze uitroeiings- en verzwijgingstactieken enige decennia later opnieuw toe te passen. Winston Churchill waarschuwde herhaaldelijk tegen deze praktijken: "De geschiedenis zal vruchteloos speuren naar het woord 'Armenië'."[13] Een deel van de historici, inclusief verschillende Turkse historici, zoals Taner Akçam, Fatma Muge Gocek en Halil Berktay, zijn het over het algemeen eens dat een genocide plaatsvond. Een ander deel van de historici, waaronder enkele Westerse historici die gespecialiseerd zijn in de geschiedenis van het Ottomaanse Rijk zoals Bernard Lewis, Justin McCarthy en Gilles Veinstein, houden het bij deportatie en massamoord van Armeniërs, waarbij vaak etnische zuivering wordt erkend. Zij vinden het echter niet bijzonder afwijken van andere totalitaire oorlogssituaties en daarom vinden zij het niet vergelijkbaar met bijvoorbeeld de Holocaust.[14] De internationale discussie richt zich vooral op wat de precieze definitie van genocide is en wie in deze bepaalt dat ze hier daadwerkelijk van toepassing is.

Turkije, de staat die het Ottomaanse Rijk opvolgde, ontkent dat het woord genocide een goede term is voor de massamoord op Armeniërs die in 1915 begon onder de Ottomaanse heerschappij.[15] In Turkije wordt de genocide dan ook vaak de Armeense kwestie genoemd. Andere landen, inclusief de Verenigde Staten tijdens de regering-Biden, Duitsland, Frankrijk, Italië, Canada, Brazilië en Rusland, hebben de massamoord officieel erkend als genocide, een standpunt dat wordt gedeeld door de meeste wetenschappers en historici.[16][17][18][19]

Van 1920 tot 1922 werd een Armeense task-force opgericht door de Dashnak om wraak te nemen en verschillende personen die zij verantwoordelijk vonden voor de genocide te vermoorden. Deze operatie wordt ook Operatie Nemesis (Նեմեսիս» գործողություն) genoemd.

  1. ↑ Matiossian, Vartan, The Self-Delusion of 'Great Calamity': What 'Medz Yeghern' Actually Means Today, The Armenian Weekly, 12 januari 2013. Gearchiveerd op 14 november 2021.
  2. ↑ Schaller, Dominik J; Zimmerer, Jürgen (2008). "Late Ottoman genocides: the dissolution of the Ottoman Empire and Young Turkish population and extermination policies – introduction". Journal of Genocide Research 10 (1), pp. 7-14. doi:10.1080/14623520801950820.
  3. ↑ Description and History, genocide-museum.am. Gearchiveerd op 20 september 2021.
  4. ↑ Kieser, Hans-Lukas; Schaller, Dominik J. (2002), Der Völkermord an den Armeniern und die Shoah [De volkerenmoord op de Armeniërs en de Shoah] (Duits), Chronos, p. 114, ISBN 3-0340-0561-X
  5. ↑ Walker, Christopher J. (1980), Armenia: The Survival of A Nation, Londen: Croom Helm, pp. 200–3
  6. ↑ Bryce, Viscount James; Toynbee, Arnold (2000), Sarafian, Ara, ed., The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire, 1915–1916: Documents Presented to Viscount Grey of Falloden (ongecensureerde uitgave), Princeton, NJ: Gomidas, pp. 635-649, ISBN 0-9535191-5-5
  7. ↑ Gaunt, David (2006), Massacres, Resistance, Protectors: Muslim-Christian Relations in Eastern Anatolia during World War I, Piscataway, NJ: Gorgias.
  8. ↑ Brief aan Erdoğan van de American Historical Association op 13 juni 2005, genocidewatch.org
  9. ↑ Council of Europe Parliamentary Assembly Resolution, armenian-genocide.org. Gearchiveerd op 5 januari 2022.
  10. ↑ Ferguson, Niall (2006). The War of the World: Twentieth-Century Conflict and the Descent of the West. New York: Penguin Press. p. 177. ISBN 1-59420-100-5.
  11. ↑ "Senate Resolution 106 — Calling on the President to ensure that the foreign policy of the United States reflects appropriate understanding and sensitivity concerning issues related to Human Rights, Ethnic Cleansing, and Genocide Documented in the United States Record relating to the Armenian Genocide". Library of Congress.
  12. ↑ Rummel, RJ (1 april 1998), "The Holocaust in Comparative and Historical Perspective", The Journal of Social Issues 3 (2).
  13. ↑ Robert Fisk - De grote beschavingsoorlog, ISBN 90-8549-001-4
  14. ↑ Statement of Professor Benard Lewis Princeton University Distinguishing Armenian Case from Holocaust, ataa.org (14 april 2002). Gearchiveerd op 14 december 2019.
  15. ↑ Q&A: Armenian 'genocide', news.bbc.co.uk (12 oktober 2006).
  16. ↑ A Brief History of The Armenian Genocide, genocideeducation.org. Gearchiveerd op 15 september 2012.
  17. ↑ Scott Jaschik, Genocide Deniers, historynewsnetwork.org (18 oktober 2007). Gearchiveerd op 22 september 2021.
  18. ↑ https://www.nytimes.com/ref/timestopics/topics_armeniangenocide.html. Gearchiveerd op 10 maart 2018.
  19. ↑ https://www.salon.com/2007/10/16/armenian_genocide/. Gearchiveerd op 10 april 2021.

Developed by StudentB