Betuweroute

Betuweroute Kijfhoek - Zevenaar
Totale lengte	158,5 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	NS Railinfrabeheer/ProRail
Geopend	16 juni 2007
Geëlektrificeerd	Bij aanleg (25.000 volt 50 hertz)
Aantal sporen	2
Baanvaksnelheid	120 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloeding	ERTMS
Omgrenzingsprofiel	GC[1]
Beladingsklasse	E5 (bij 100 km/h) (max. 9,0 t/m)[1][2]
Traject
Legenda lijn van Maasvlakte lijn van Rotterdam Centraal 36,3 Kijfhoek 34,0 524,831 525,1 Sophiaspoortunnel lijn naar Breda lijn naar Breda 525,7 0,0 spanningssluis 1,5 kV=/25 kV~ 0,2 E19 3,1 Rietbaan 3,7 Noord 5,0 E31 7,3 10 lijn van Dordrecht 18,2 Spoortunnel Giessen 22,7   24,7 E311 26,55 26,6 Merwedekanaal 27,5 Linge 44,0 E25 Zuidwestboog Meteren gepland 46,6 lijn Boxtel - Utrecht Centraal 51,9 53,4 Linge tramlijn Tiel - Culemborg opgebroken 57,4 Linge 61,1 havenspoorlijn Tiel buiten gebruik 61,2 Spoorbrug Tiel Amsterdam-Rijnkanaal 67,4 68,3 Linge 72,8 Linge 83,7 84,3 Valburg 88,2 tramlijn Lent - Arnhem opgebroken 90,25 lijn Nijmegen - Arnhem Centraal 91,2 tramlijn Bemmel - Elst opgebroken tramlijn Lent - Elden opgebroken 94,9 Linge tramlijn Doornenburg - Huissen opgebroken 99,5 Spoortunnel Pannerdensch Kanaal 104,1 601,8 spanningssluis 25kV/1,5kV tot oktober 2016 602,2 Spoortunnel Zevenaar lijn van Amsterdam Centraal 105,9 Zevenaar 603,8 106,5 lijn naar Winterswijk 604,843 107,2   107,3 spanningssluis 1,5kV/25kV vanaf 2016 605,343 107,7 aansluiting Zevenaar 110,1 Babberich 110,2   111,0 einde derde spoor verlenging gepland 111,03 72,614 grens Nederland - Duitsland 69,4 Elten 67,4 spanningssluis 25kV/15kV sinds 2016 67 DB 2266 naar Kleef opgebroken DB 2270 naar Oberhausen Hbf

De Betuweroute (vaak de Betuwelijn genoemd, wat verwarring kan opleveren met de spoorlijn Elst - Dordrecht) is een ongeveer 160 kilometer lange Nederlandse goederenspoorlijn van de Maasvlakte bij Rotterdam naar de grens met Duitsland, enkele kilometers voorbij Zevenaar. Zo'n 108 kilometer tussen Kijfhoek en Zevenaar is nieuw aangelegd, de rest van de Betuweroute bestaat uit de Havenspoorlijn in Rotterdam en de laatste 3,4 kilometer voor de Duitse grens uit de Rhijnspoorweg. De Betuweroute is in gebruik genomen in 2007 en werd beheerd door Keyrail. Op 1 juli 2015 ging het beheer over naar ProRail. De lijn wordt door diverse spoorwegmaatschappijen gebruikt.

De route heeft als doel de Rotterdamse haven over het Nederlandse spoorwegnet te verbinden met het Ruhrgebied.^[3] De bouw van de Betuweroute is gestart in 1997 en duurde tien jaar. De bouw aan het Duitse verlengde van de goederenroute, het zogenoemde Derde Spoor, dat volgens de oorspronkelijke planning in 2003 gereed had moeten zijn, begon in april 2016.^[4] De oplevering was aanvankelijk gepland voor eind 2022,^[5] maar werd in 2019 verschoven naar 2026.^[6] Een deel van de goederentreinen over de Betuweroute wordt tot dan omgeleid via onder meer de Brabantroute en de IJsselroute (Twentelijn).^[3]

Het besluitvormingstraject en de bouw gingen gepaard met grote vertraging en veel hogere kosten dan in de aanvankelijke raming. De lijn behoort tot de zogenaamde grote infrastructurele projecten en is daarvan met zijn totale kostenpost van € 4,7 miljard (prijspeil 2005, excl. BTW) veruit het grootste en duurste dat de Nederlandse overheid ooit heeft ondernomen. Aanvankelijk werd in 1988 uitgegaan van een totale kostenpost van 750 miljoen gulden (Vierde nota ruimtelijke ordening). Naarmate de besluitvorming en tijd vorderden, stegen de te verwachte kosten. De bouw van de lijn en de overschrijding van het in 1995 vastgestelde budget van ruim 2,5 miljard gulden (= € 1,1 miljard) leidden tot grote verdeeldheid in politiek en bevolking, en tot onderzoeken door de Algemene Rekenkamer, die zich met name scherp uitliet over de besluitvorming en de kostenbeheersing.

1. ↑ ^{a b} ProRail, Netverklaring ProRail 2016 (versie 1.5) (17 september 2015). Gearchiveerd op 4 september 2015. Geraadpleegd op 26 september 2015.
2. ↑ ProRail, GVS00094-v003; Gebruiksvoorschriften Buitengewoon Vervoer (versie 3) (1 februari 2015). Gearchiveerd op 27 september 2015. Geraadpleegd op 26 september 2015.
3. ↑ ^{a b} RTV Oost, Flinke vertraging Duitse deel Betuwelijn, jaren langer goederentreinen over Twentelijn. RTV Oost (15 februari 2017). Gearchiveerd op 16 februari 2017. Geraadpleegd op 25 mei 2017.
4. ↑ Derde Spoor Duitsland. ProRail. Gearchiveerd op 23 maart 2016. Geraadpleegd op 31 maart 2016.
5. ↑ Betuweroute gaat grens over. nrc.nl. Geraadpleegd op 25 mei 2017.
6. ↑ Duitse deel Betuweroute op z'n vroegst in 2026 klaar Nieuwsblad Transport, 20 juli 2019