| Cinetol | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Cinetol in 1977, met rechts het gebouw van de Theosofische Vereniging en links nog net te zien het later afgebroken gebouw met de oude vergaderzaal
| ||||
| Locatie | ||||
| Locatie | Amsterdam - Zuid | |||
| Adres | Tolstraat 160, Diamantbuurt, Amsterdam
| |||
| Coördinaten | 52° 21′ NB, 4° 54′ OL | |||
| Status en tijdlijn | ||||
| Oorspr. functie | Theosofische Vereniging | |||
| Huidig gebruik | openbare bibliotheek (OBA), t/m 2 december 2018 | |||
| Architectuur | ||||
| Bouwstijl | Nieuwe zakelijkheid | |||
| Bouwinfo | ||||
| Architect | Leendert van der Vlugt | |||
| Erkenning | ||||
| Monumentstatus | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 5737 | |||
| Detailkaart | ||||
  | ||||
| rijksmonumenten in Amsterdam-Zuid | ||||
| ||||
Cinetol of Cinétol is een gebouw uit 1929 aan de Tolstraat (160) in de wijk De Pijp in Amsterdam-Zuid. Het is door architect Leendert van der Vlugt ontworpen in de stijl van de nieuwe zakelijkheid. Sinds 1978 is het beschermd als rijksmonument.
Het was oorspronkelijk bestemd voor de bijeenkomsten van de Theosofische Vereniging in Nederland (TVN), die aangesloten is bij de Theosophical Society waarvan het hoofdkwartier is gevestigd in Adyar in Chennai in India.
Vanaf 1943 was er een bioscoop, na de oorlog kreeg het de naam CinéTol van "cinéma" en "Tolstraat". De bioscoop sloot in 1979 omdat de Theosofische Vereniging het gebouw wilde verkopen. De uitbater, Cor Koppies (1936-1998), die er in 1954 was begonnen als operateur, is vervolgens een nieuw filmhuis begonnen, Cinecenter, aan de Amsterdamse Lijnbaansgracht.[1]
Tot 2 december 2018 was er een bibliotheek gevestigd, een filiaal van de Openbare Bibliotheek Amsterdam.[2]
Achter de bibliotheek is een grote binnentuin, waar in een houten gebouw al sinds 1970 de Tolkresj is gevestigd, een peuterspeelzaal die geheel door ouders wordt geleid, zonder betaalde medewerkers.[3][4] De tuin zelf, de Natuurtuin Cinetol, wordt onderhouden door buurtbewoners.[5][6]
De theosofen zitten nog steeds in een gebouw ter rechterzijde (Tolstraat 154), waar bijeenkomsten plaatsvinden[7] en een grote bibliotheek met geestelijke boeken is.[8]
In 1982-1985 is ter linkerzijde van de voormalige theosofische tempel een gebouw gekomen (Tolstraat 182), ook onder de naam Cinetol. Tegelijkertijd werd een titelloos werk van Govert Heikoop op het voorplein geplaatst.
- ↑ Trouw, Anita Löwenhardt, 6 juli 1994: Cor Koppies streed 40 jaar voor de 'betere' film
- ↑ Tot 2-12-2-018 was er een bibliotheekvestiging van de OBA, https://web.archive.org/web/20181231121245/https://www.oba.nl/vestigingen/oba-cc-amstel.html
- ↑ (PDF) Pijpkrant, maart 2007, p.7: Kinder-Lentefeest in de Tolkresj
- ↑ www.tolkresj.com De Tolkresj
- ↑ Groen Dichterbij: Natuurtuin Cinetol. Gearchiveerd op 6 maart 2016.
- ↑ Wijkcentrum Ceintuur: Willibrordusbuurt
- ↑ Theosofische Vereniging, Loge Amsterdam
- ↑ TVN: Theosofische Bibliotheek. Gearchiveerd op 12 maart 2023.