Denemarken

Zie Denemarken (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Denemarken.

Danmark
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële taal	Deens
Hoofdstad	Kopenhagen (København)
Regeringsvorm	Constitutionele monarchie
Staatsvorm	Gedecentraliseerde eenheidsstaat
Staatshoofd	Koning Frederik X
Regerings­leider	Mette Frederiksen
Religie	Lutheranisme 80,9% (1 januari 2010) Islam 3,7%
Oppervlakte	43.094 km²[1] (1,6% water)
Inwoners	5.560.628 (2011)[2] 5.869.410 (2020)[3] (0000136200 136,2/km² (2020))
Bijv. naamwoord	Deens
Inwoner­aanduiding	Deen (m./v.) Deense (v.)
Overige
Volkslied	Burgerlijk: Der er et yndigt land Koninklijk: Kong Christian stod ved højen mast
Munteenheid	Deense kroon (DKK)
UTC	+1 (zomer +2)
Nationale feestdag	5 juni
Web | Code | Tel.	.dk | DNK | 45
Voorgaande staten
Koninkrijk Denemarken en Noorwegen 1814 (Vrede van Kiel)
Detailkaart
Portaal    Denemarken
Portaal    Landen & Volken

Denemarken (Deens: Danmark) is een land in Scandinavië, in het noorden van Europa. Denemarken vormt samen met Groenland en de Faeröer het Koninkrijk Denemarken (Deens: Kongeriget Danmark). Het is het meest zuidelijk gelegen land van de Noordse landen en ligt ten zuiden van Noorwegen en ten zuidwesten van Zweden, waarmee het door de Sontbrug verbonden is. Ten zuiden van de enige Europese landgrens die het land rijk is, ligt Duitsland. Het land grenst daarnaast aan de Oostzee en Noordzee.

De hoofdstad van Denemarken is Kopenhagen (Deens: København).

Denemarken heeft een totale oppervlakte van 43.094 km², iets groter dan Nederland en bijna anderhalf keer zo groot als België. Het bestaat hoofdzakelijk uit een groot deel van het schiereiland Jutland en de drie grote eilanden Funen, Seeland en Lolland, die samen met tal van kleinere eilanden de Deense archipel vormen. Van de bijna 5,9 miljoen inwoners (2020) leeft het grootste deel in stedelijke gebieden. De bevolkingsdichtheid bedraagt 0000136200 136,2/km² (2020).

De Deense geschiedenis is in belangrijke mate gevormd door de strategische ligging tussen de Oost- en Noordzee, op het Europese vasteland. Deense Vikingen trokken vanaf de 8e eeuw op rooftochten door West-Europa en Noord- en Oost-Engeland. Op het Deense grondgebied ontstond een koninkrijk dat in de loop der eeuwen delen omvatte van zuidelijk Zweden en Noord-Duitsland alsook enkele overzeese gebieden in de noordelijke Atlantische Oceaan. De Kalmarunie verbond vanaf 1397 Denemarken in een personele unie met Zweden en Noorwegen, totdat Zweden de unie in 1523 verliet. De unie met Noorwegen werd in 1814 opgebroken, waarvoor en waarna de Deense staat ook andere gebiedsdelen kwijtraakte (aan Zweden, aan Duitsland en door de onafhankelijkheid van IJsland) en tot zijn huidige omvang slonk. Vanaf de 20e eeuw werd een sociaaldemocratische verzorgingsstaat volgens het Scandinavisch model opgebouwd, waarmee Denemarken zich ontwikkelde tot een hoogontwikkelde gemengde economie.

Denemarken is een parlementaire constitutionele monarchie; het staatshoofd is sedert 14 januari 2024 koning Frederik X. Het land heeft twee volksliederen: een burgerlijk volkslied (Der er et yndigt land) en een koninklijk volkslied (Kong Kristian). Groenland en de Faeröer behoren tot het Deense koninkrijk, maar zijn zelfstandige landen met een eigen bestuur.

Denemarken is lid van de Europese Unie, de Verdragen van Schengen en de Europese Economische Ruimte. Het valt wel buiten de Eurozone; het betaalmiddel is de Deense kroon.

1. ↑ (en) Verenigde Naties 2013 (exclusief de Faeröer en Groenland)
2. ↑ ^{a b} (en) Laatste census 1 januari 2011 (exclusief de Faeröer en Groenland) (via V.N.)
3. ↑ Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the Census (gearchiveerd)