Grachtengordel (Amsterdam)

Zeventiende-eeuwse grachtengordel van Amsterdam binnen de Singelgracht
Werelderfgoed cultuur
Criteria	I, II, IV
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr.	1349
Inschrijving	2010 (34e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst

Grachtengordel

Wijk van Amsterdam
Kerngegevens
Gemeente	Amsterdam
Stadsdeel	Centrum
Coördinaten	52°21'59"NB, 4°53'9"OL
Oppervlakte	1,1 km²
Inwoners (2008)	12.160
Overig
Postcode(s)	1015, 1016, 1017, 1018

De grachtengordel is het onderdeel van de Amsterdamse binnenstad dat langs de vier hoofdgrachten: Singel, de Herengracht, de Keizersgracht en de Prinsengracht ligt. Vanaf de Brouwersgracht buigen deze grachten zich min of meer evenwijdig aan elkaar geleidelijk naar het zuidoosten, maken een viertal flauwe bochten en eindigen in de Amstel. De verlengingen van de hoofdgrachten: de Nieuwe Herengracht, Nieuwe Keizersgracht en Nieuwe Prinsengracht lopen vanaf de Amstel naar het noordoosten tot aan de Muidergracht, waarna de Plantage begint.^[1]

De grachtengordel is een systeem van straten, kades, bruggen en woonhuizen op tamelijk identieke kavels van gelijke lengte en breedte met gesloten binnentuinen, de zogenoemde keurblokken. Veel grachtenpanden getuigen vanaf de gracht of de straatkant van de welvaart in de Gouden Eeuw, maar in de meeste gevallen van de 18e eeuw. Omdat de panden in de loop der eeuwen diverse malen zijn verbouwd, komen naast elkaar veel verschillende architectuurstijlen en gevels voor. Ondanks doorbraken in de 20e eeuw en in een aantal gevallen lelijke of te kolossale nieuwbouw is de schilderachtige grachtengordel een van de belangrijkste toeristische attracties van Amsterdam en staat sinds 1 augustus 2010 op de Werelderfgoedlijst. De grachtengordel, met een helder, ijzersterk stedenbouwkundig concept,^[2] is venster nummer 12 van de Canon van Amsterdam.

1. ↑ www.amsterdam.nl/werelderfgoed
2. ↑ College besluit tot voordracht 17de-eeuwse grachtengordel Amsterdam op Werelderfgoedlijst, bma.amsterdam.nl, 18 mei 2009.