Back هيلينا بتروفنا بلافاتسكي Arabic هيلينا بتروفنا بلافاتسكى ARZ Yelena Blavatskaya Azerbaijani Елена Блаватска Bulgarian Helena Blavatsky Catalan Helena Petrovna Blavatská Czech Helena Blavatsky Welsh Helena Petrovna Blavatsky Danish Helena Petrovna Blavatsky German Ελένα Μπλαβάτσκυ Greek
.svg)
Helena Petrovna Blavatsky (Russisch: Елена Петровна Блаватская, Jelena Petrovna Blavatskaja), geboren als Jelena Petrovna von Hahn-Rottenstern (Jekaterinoslav, 12 augustus (31 juli OS) 1831 – Londen, 8 mei 1891) was een occultist, medium en auteur van Duits-Russische aristocratische afkomst. Zij schreef honderden artikelen en een aantal boeken, waarvan Isis Ontsluierd en De Geheime Leer de bekendste zijn. Dit laatste boek werd het standaardwerk van de theosofische beweging, waarvan zij de grondlegger was. Blavatsky was tijdens haar leven de belangrijkste theoreticus van die beweging. Zij was medeoprichter van de Theosophical Society. Blavatsky beschreef theosofie als een synthese van wetenschap, religie en filosofie en stelde dat die gebaseerd was op een oude wijsheidsreligie, die de basis was van de huidige wereldreligies.
Blavatsky was al tijdens haar leven een zeer controversiële vrouw, bewonderd door de aanhangers van haar ideeën en verguisd door haar critici. Zij werd beschuldigd van onder meer bedrog in het manipuleren en in scène zetten van occulte fenomenen, plegen van massaal plagiaat en het verzinnen van een occulte broederschap die brieven verzond die zij zelf zou schrijven.
Ook de meest kritische biografen erkennen echter dat zij een belangrijke rol heeft gespeeld in de opkomende westerse belangstelling in de negentiende eeuw voor hindoeïsme, boeddhisme en filosofisch gedachtegoed uit het Oosten meer in het algemeen.[1] Haar ideeën waren inspiratie voor latere westerse spirituele bewegingen als New Age. Ook had haar esoterie een enorme impact op het racistische denken in zowel Duitsland als Oostenrijk.[2][3] Enkele decennia na haar overlijden versplinterde de theosofische beweging in meerdere stromingen. De meeste daarvan erkennen echter het werk van Blavatsky als de kern van hun opvattingen.
- ↑ Bevir, Mark, (1994) West Turns Eastward:Madame Blavatsky and the Transformation of the Occult Tradition Journal of The American Academy of Religion
- ↑ Coogan 1999, p. 292.
- ↑ Goodrick-Clarke 2004, p. 2.