Intraoculaire lens

Dit artikel beschrijft de implantaatlens zelf. Voor de operatieve ingreep voor het implanteren van de lens zie het artikel Cataractextractie.

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Een intraoculaire lens (IOL), ook wel implantaatlens of kunstlens genoemd, is een in het menselijk oog geïmplanteerde kunstlens, die gewoonlijk de oorspronkelijke lens vervangt omdat deze troebel is geworden ten gevolge van een cataract, of die deze lens aanvult om sterke lensafwijkingen te corrigeren. Hij bestaat gewoonlijk uit een lensje van kunststof, met twee plastic armpjes om hem binnen het lenskapsel op zijn plaats te houden. Oorspronkelijk werden IOL’s gemaakt van niet-flexibel materiaal (polymethylmethacrylaat (PMMA), ook bekend onder handelsnamen als Perspex, Plexiglas, e.d.), maar tegenwoordig worden er meer flexibele materialen voor gebruikt. De meeste IOL’s hebben een vaste sterkte, geschikt voor veraf zien. Maar er zijn ook IOL’s met meerdere sterktes, bijvoorbeeld voor veraf zien én voor lezen. Ook zijn accommoderende IOL’s in ontwikkeling, waarmee men tot op zekere hoogte kan scherpstellen, vergelijkbaar met de oorspronkelijke ooglens.

Het inbrengen van een IOL als behandeling van cataract is tegenwoordig een van de meest verrichte oogoperaties, in Nederland ca. 150.000 maal per jaar (2010)^[1] en in België ca. 80.000 maal per jaar.^[2] De operatie, die ongeveer 15 minuten duurt, kan onder lokale anesthesie worden verricht, waarbij de patiënt gedurende de operatie bij kennis is. Doordat flexibele IOL’s worden gebruikt, kunnen deze in opgerolde toestand worden ingebracht, zodat slechts een kleine incisie nodig is (2,5 à 3 mm) en er geen hechtingen nodig zijn.

Een minder gebruikelijke implanteerbare lens is de Phakic IntraOculaire Lens (PIOL), waarbij de nieuwe lens voor de eigen ooglens wordt geplaatst. De eigen ooglens wordt hierbij dus behouden (phakic verwijst hiernaar). Het voordeel is dat het accommodatievermogen van de patiënt niet wordt aangetast. Dit type lens kan in de voorste oogkamer worden geplaatst (tussen het hoornvlies en de iris) en in de achterste oogkamer (tussen de iris en de eigen lens). Tegenwoordig worden de meeste lenzen in de voorste oogkamer geplaatst, omdat dit minder kans geeft op complicaties. PIOL-operaties worden aanbevolen bij brildragende mensen die geen last hebben van staar en bij wie het accommodatievermogen van de eigen lens naar behoren functioneert.

1. ↑ Website www.oogartsen.nl, pagina Staar (cataract) en Operatie, paragraaf Wat is staar? (Ingezien: 23 juni 2010). Gearchiveerd op 5 juli 2019.
2. ↑ Cataract: operatie met blijvend resultaat. (Ingezien 23 juni 2010)