Back Ginkgo Afrikaans جنكة بيلوبا Arabic جنكه بيلوبا ARZ Ginkgo biloba AST İkidilim ginkqo Azerbaijani Гінкга Byelorussian Гінкга двухлопасьцевы BE-X-OLD Гинко билоба Bulgarian Ginkgo biloba Breton Ginkgo biloba Catalan
| Ginkgo biloba IUCN-status: Bedreigd[1] (1998) | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Een volgroeide Japanse notenboom | |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Ginkgo biloba L. (1771) | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Ginkgo biloba op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
De Japanse notenboom, ginkgo, tempelboom of eendenpootboom[2] (Ginkgo biloba, synoniem: Salisburia adiantifolia Sm.) is een boom uit de familie Ginkgoaceae. De soort is oorspronkelijk afkomstig uit China; hij wordt gekweekt en is niet meer in het wild bekend. De plant wordt gezien als een levend fossiel omdat het de enig overgebleven soort is van zowel het geslacht Ginkgo als de familie Ginkgoaceae.
De Japanse notenboom groeit onregelmatig en kegelvormig en wordt circa 40 meter hoog. In Nederland en België worden vooral kweekvormen gebruikt die minder hoog worden. In China en Japan wordt de Japanse notenboom al eeuwenlang aangeplant als tempelboom. De vroegste datering in de Chinese literatuur is uit de elfde eeuw. Engelbert Kaempfer zag in 1693 in Japan als eerste Europeaan een tempelboom en verzamelde er zaden van. In 1712 beschreef hij de ginkgo in zijn Amoenitatum Exoticarum.[3]
De vroegst bekende Europese boom werd In 1754 werd in Londen een boom opgekweekt, maar mogelijk zijn er elders (in de hortus botanicus van de Universiteit Utrecht, in Geetbets (België)) al eerder pogingen gedaan.[4]
De Japanse notenboom is tweehuizig, maar het verschil tussen beide geslachten is alleen te zien tijdens de voortplantingsperiode. De mannelijke bomen dragen dan kegels, de vrouwelijke hebben zaden die eruitzien als vruchten en een onaangename geur verspreiden. Daarom worden er wereldwijd meer mannelijke dan vrouwelijke bomen aangeplant.
De naam "Japanse notenboom" is om twee redenen slecht gekozen want misleidend: de soort is oorspronkelijk afkomstig uit China; en de boom plant zich voort met zaden en vormt geen noten als vrucht.
- ↑ (en) Ginkgo biloba op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ Vanwege de bladvorm, die aan het zwemvlies van een eend doet denken, volgens plaquette in het Wilhelminapark in Tilburg, zie deze foto.
- ↑ (en) Cor Kwant, Engelbert Kaempfer. The Ginkgo Pages. Gearchiveerd op 13 mei 2024. Geraadpleegd op 27 oktober 2024. Deze pagina bevat de tekst van de betreffende pagina's in Amoenitatum Exoticarum (incl. een afbeelding), en een vertaling (in het Engels).
- ↑ Japanse notenboom op de website van de Bomenstichting. Gearchiveerd op 27 juli 2021.