Keizer Karel V

Keizer Karel V
Karel V in Augsburg. Geschilderd door Titiaan in 1548.
Rooms-Duits koning en keizer
Regeerperiode	1519 – 1556
Verkiezing	28 juni 1519 in Frankfurt
Koningskroning	23 oktober 1520 in de Dom van Aken
Keizerskroning	24 februari 1530 in Bologna door paus Clemens VII
Voorganger	Maximiliaan I
Opvolger	Ferdinand I
Heer der Nederlanden
Regeerperiode	1506 – 1555
Voorganger	Filips de Schone
Opvolger	Filips II
Koning van Spanje
Regeerperiode	1516 – 1556
Voorganger	Ferdinand II (Aragón) Johanna (Castilië)
Opvolger	Filips II
Regerend aartshertog van Oostenrijk
Regeerperiode	1519 – 1522
Voorganger	Maximiliaan I
Opvolger	Ferdinand I
Huis	Habsburg
Vader	Filips de Schone
Moeder	Johanna de Waanzinnige
Geboren	24 februari 1500 Gent, Nederlanden
Gestorven	21 september 1558 Cuacos de Yuste, Spanje
Echtgenote	Isabella van Portugal
Religie	rooms-katholiek

Keizer Karel V, vóór zijn mondigverklaring^[1] Karel van Luxemburg genoemd (Gent, 24 februari 1500 – Cuacos de Yuste, Spanje, 21 september 1558), was een telg uit het Huis Habsburg. Vanaf 1506 tot 1555 was hij de landsheer van uiteindelijk (sinds 1543) alle Nederlandse gewesten, van 1516 tot 1556 als Karel I koning van Spanje en van 1519 tot 1556 als Karel V Rooms-Duits keizer. In Vlaanderen staat hij algemeen bekend als keizer Karel, in Nederland als Karel V.

De landen waarover hij regeerde, het Spaanse Rijk, vormden tezamen het grootste Europese rijk sinds dat van Karel de Grote. Feitelijk was zijn gehele rijk, dus inclusief de Amerikaanse en Aziatische gebieden, zelfs groter dan het vroegere Romeinse Rijk en het kan met recht een van de eerste wereldrijken van de Nieuwe Tijd genoemd worden. Met de feitelijke macht van zijn erflanden was Karel V bovendien de laatste Rooms-Duitse keizer die in de gelegenheid was om zijn universele autoriteit ook daadwerkelijk te laten gelden. Op Europees niveau wist hij met succes de aanvallen van het Ottomaanse Rijk af te slaan. De vrijwel permanente strijd met Frankrijk bleef per saldo onbeslist. Als zijn grootste nederlaag ervoer hij het feit dat hij de christelijke eenheid van Europa niet had weten te behoeden voor de scheuring die de Reformatie teweegbracht. Op nationaal niveau heeft Karel V voor zijn erflanden Spanje en de Nederlanden de basis gelegd voor een moderne eenheidsstaat. De heerschappij van keizer Karel V vormt met deze en vele andere aspecten de overgang van de Middeleeuwen naar de Nieuwe Tijd.

1. ↑ Van dale: mondigverklaring => meer­der­ja­rig­ver­kla­ring