Knooppunt (verkeer)

Knooppunt Hoevelaken, een klaverbladknooppunt
(Bron: Beeldarchief Rijkswaterstaat)
Het High Five-knooppunt in Dallas
Een uitgebreid sterknooppunt in vijf niveaus met scheiding van lokaal en doorgaand verkeer

Een knooppunt (Nederland en Vlaanderen) of verkeerswisselaar (Vlaanderen) is een kruispunt van wegen voor doorgaand gemotoriseerd verkeer, waarbij de hoofdverkeersstromen elkaar meestal ongelijkvloers kruisen en de verbindingen om af te slaan vaak ook kruisingsvrij zijn uitgevoerd.[1]

Door knooppunten aan te leggen waar wegen kruisen kan het verkeer van richting veranderen zonder te hoeven stoppen bij een gelijkvloers kruispunt. Door de hoge snelheid van de voertuigen op de wegen waar knooppunten voorkomen dienen bochten niet te krap te zijn. Uit financiële overweging wordt vermeden overmatig veel bruggen te bouwen. Het is zodoende niet eenvoudig alle afslaande bewegingen mogelijk te maken en toch de grootte van een verkeerswisselaar binnen de perken te houden.

In West-Europa worden knooppunten tegenwoordig doorgaans ongelijkvloers aangelegd. Sommige (deels) gelijkvloerse oplossingen, onder meer knooppunt Lummen en knooppunt Joure werden volledig kruisingsvrij omgebouwd. Nederland en België nemen knooppunten doorgaans niet op in de nummering van de afritten. In Duitsland en andere landen is dit daarentegen wel gebruikelijk.

  1. Begrippen binnen het besluit m.e.r. op InfoMil Brochure 'Praktijkvragen m.e.r.' > Categorie C 1 en D 1 (wegen) - Infomil.nl, onderdeel van Agentschap NL, geraadpleegd 8 augustus 2010

Developed by StudentB